تعریف کود شیمایی

براساس اخبار منتشر شده توسط سازمان جهانی غذا، کودهای شیمیایی با اهمیت ترین دلیل بالا رفتن تولید جهانی کشاورزی هستند. کود های در بردارنده نیتروژن، فسفر و پتاسیم به عنوان گردانندگان کشاورزی جدید مورد عنایت همگان هستند. به کارگیری آن ها در همه دنیا از زمان شروع به اصطلاح “انقلاب سبز” بیشتر شده است. کودهای شیمیایی موادی هستند که به شکل شیمیایی ساخته شده و حاوی مواد مغذی لازمه ی رشد گیاه می‌باشند. کودهایی که در بردارنده باکتری‌های ازتوبکتر یا آزوسپیریلیوم هستند بر باروری خاک اثر دارند.

تولید این سبک کودها، در کشاورزی و زیاد شدن تولید محصولات زراعی انقلابی را ایجاد نمود. با گذشت زمان تولید این کودها روز به روز افزایش داشت . این کودها با اینکه سبب زیاد شدن محصول می شوند اما باید این نکته را  هم مد نظر داشت که آسیب های بسیاری را هم به خاک، موجودات زنده و اکوسیستم وارد می کنند.به کارگیری کودهای نیتروژن و کودهای فسفری در کشاورزی به خاطر غل و زرق و غرور، سبب به شناخته شدن یونیتی همه انواع آب های سطحی شده است.

مکانیزم

کود سبب بیشتر شدن رشد گیاهان می شود. این هدف با دو شیوه انجام می شود، حالت اول مواد سنتی که در بردارنده مواد مغذی می باشند. حالت دوم که استفاده از برخی کود ها آن را به دنبال دارد کنند، بالا رفتن اثر گذاری خاک با تصحیح نگهداری آب و هوای آن است.

سه ماده مغذی اصلی موجود در کودها عبارتند  از:

نیتروژن که سبب رشد برگ می شود.

فسفر که گسترش ریشه ها، گل ها، دانه ها، میوه ها را در پی دارد.

پتاسیم که رشد نیرومند ساقه، حرکت آب در گیاهان، ارتقای گلدهی و باروری را به دنبال دارد.

سه ماده مغذی ثانویه موجود در کودها عبارتند از : کلسیم ، منیزیم و گوگرد.

میکرومواد مغذی های موجود در کود عبارتند از :مس، آهن، منگنز، مولیبدن، روی و بور. در برخی موارد سیلیکن، کبالت و وانادیم هم اهمیت دارند.

مواد مغذی لازم جهت سلامت گیاه از طریق عناصر دسته بندی می‌شوند، اما از این عناصر به عنوان کود مصرف نمی‌شود. بلکه از ترکیبات در بر دارنده این عناصر به عنوان کود بهره مند می‌شوند.

ماکرومواد مغذی در اندازه زیاد تری به کار برده می‌شوند و در بافت گیاه با اندازه های گوناگون از 15/0٪ تا ۶٪ برپایه ماده خشک (رطوبت ماده ۰٪) موجود هستند.

گیاهان از چهار عنصر اصلی تشکیل شده اند. این عناصر اصلی عبارتند از : هیدروژن، اکسیژن، کربن و نیتروژن. کربن، هیدروژن و اکسیژن به شکل توسعه یافته ای در آب و کربن دی‌اکسید موجود هستند . با اینکه نیتروژن غالب گاز موجود در اتمسفر را تشکیل می دهد، گیاهان قادر نیستند آن را به این شکل جذب نمایند. نیتروژن با اهمیت ترین کود است به این خاطر که در پروتئین‌ها، DNA و سایر ترکیبات مثلا کلروفیل وجود دارد. برای اینکه گیاهان قادر باشند نیتروژن را جذب نمایند این ماده باید به طور «ثابت» در بیاید. تنها بعضی از باکتری‌ها و گیاهان میزبان آن ها (به خصوص حبوبات) قادر هستند نیتروژن را با تبدیل آن به آمونیاک «ثثبیت» نمایند. وجود فسفات جهت ساخت DNA و آدنوزین تری‌فسفات، مهم ترین حامل انرژی در سلول‌ها، الزامی می باشد.

میکرومواد مغذی ها در اندازه های کمتری استفاده می‌شوند و در بافت گیاه با میزان خیلی کمی در حد جزء در میلیون  (ppm) موجود اند که از 15/0 تا ۴۰۰ ppm ماده خشک متغیر است. این عناصر در محل‌های آنزیم‌های فعالی حاضر هستند که متابولیسم گیاه را به عهده دارند. به این خاطر که این عناصر کاتالیست‌ها آنزیم‌ها را فعال می‌کنند، اثری که می‌گذارند نسبت به درصد وزنشان بیشتر است.

دسته بندی کودها

کودها از  چند طریق دسته بندی می‌شوند. می‌توان آن ها را بر مبنای داشتن تنها یک ماده مغذی دسته بندی کرد (برای نمونه پتاسیم، فسفر یا نیتروژن) که در این حالت آن ها را کود مستقیممی نامند. کودهای مجتمع حاوی دو یا چند ماده مغذی گوناگون می باشند. کودها برخی مواقع بر مبنای طبیعی (ارگانیک) و شیمیایی (غیر ارگانیک) بودن دسته بندی می‌شوند. کودهای غیرارگانیک یا شیمیایی مواد در بردارنده کربن را، به جز اوره حذف می‌کنند. کودهای طبیعی یا ارگانیک اصولا گیاهان بازیافت شده می باشند یا از حیوانات گرفته شده اند. اصولا به کودهای غیرارگانیک کود شیمیایی اطلاق می گردد به این خاطر که جهت تهیه آن ها باید چندین فرایند شیمیایی صورت گیرد.