«بوتیک»؛ قصه از یک شلوار جین برفی شروع شد
حمید نعمتالله پس از سالها کسب تجربه به عنوان دستیار کارگردان فیلمسازان حرفهای مانند مسعود کیمیایی و مرحوم ایرج قادری، اولین فیلم سینمایی خود را در سال ۸۲ بر اساس فیلمنامهای از خودش ساخته است. فیلمی که میتوان از آن به عنوان شگفتانگیز یاد جشنواره بیست و دوم فجر کرد و سیمرغ بلورین بهترین فیلم اول را نیز همراه داشت که در ادامه به چرایی این شگفتیسازی میپردازم.
«بوتیک» منظر بازیگری ترکیبی و جسورانه از بازیگران تازه شناخته شده و جوان زمانِ خود را در نقشهای اصلی و فرعی ثبت کرد که هنوز هم جزوی از نقاط قوت کارنامه آنها میشوند. د از ر دو دهه مچنان رین ازی محمدرضا لزار در نقش اراکتر آن/ انگیر است. گلشیفته فراهانی در نقش اِتی/ احترام، روی رضاگری در نقش شاپوری و البته بازیگران نقشهای فرعیتر مانند حامد بهداد، افسانه چهرهآزاد، علی علیایی و … هنوز خاطرهانگیز و مثالزدنیاند.
سویهای نی «بوتیک» از لمبرداری محمود لاری ا دوین محمدرضا موئینی، رهردازی نادیدن محمدرضا ومی و البته مسعود افته؛ان. لم اطره او دیم ده است.
«بوتیک» از ماه ل از روع لم از ده؛ روزی اتی وتیک ر رب رفته و متوجهکه مش لوار ن رفی سفید را رفته، اما ول افی نیست، در م ان ر ا. بیانه ادفی این دو، موتور لم را روشن می کند.
این پیش داستان به گونهای ظریف و حساب شده در ابتدای فیلم وارد شده است تا هم دافعه اتفاقی باشد که این موضوع را تعدیل کند و در عین حال زمینههای ارائه کند تا کشش شکل بین جهان باشد و محدود به زمانبندی درام باشد، بلکه ریشهدارتر عمیقتر است. و اورپذیرتر لوه ند.
نعمت الله این وشمند نادیده را میوایی معطوف این مان وان است اعث ده این رابطه اطفی و لیت لم محدود رد و رگذار ود.
لمساز ا ردازش و اری ردن این رابطه عاشقانه در درامی ندلایه، لکه سیبناسانه وضعیت و مسائل مبتلابه از فقر و فلاکت و تنهایی تا دروغ و فریبکاری و اعتیاد و خیانت و حتی خصوصیات مثبت واقعی مانند معصومیت و ساده دلی که در روابط و مناسبات بیرحمانه جامعه به برچسبی مانند دیوانگی و فنا و اتی نماد و شکل آن است.
فیلم «بوتیک» با جهان به عنوان کاراکتر اصلی و پیشبرنده آغاز میشود که اتفاقاً درونگرا و کمحرف است و بدون خودنمایی دراماتیک در حال ساختن قهرمانی متمایز است که در بزنگاه دست به عمل و کنشی نمادین میزند.
به همین واسطه است که فیلم با تمرکز بر خانه مجردی و روابط مردانه در یک خانه اشتراکی آغاز میشود که جبر فقر آنها را با دردهای مختلف در کنار هم میآورد تا هر یک قصه فرعی و سرنوشت متفاوت خود را در پیش بگیرد. درگیر وک الکتریکی رای ازگشت زندگی ادی، دیگری در استانه رسیدن وصال و… محصور در سانسوری است او را ر مید.
ر نین ستری است آن دون نکه ل لاسیک و متداول معرفی ود، وقتی م لوار ن ر ماه ل را انهای رای ورود آن اتی و مراهی ا محرومیتایش
قهرمانی که در مسیر مرهم گذاشتن بر زخمهای اتی، ناخواسته او را اهلیِ صیاد میکند و در اینجا معادلات یک قصه عاشقانه را ارتقا میدهد و به خوانشی متمایز از مثلث عشقی میشود. این تمایز اشاره میکند که از هر چیز برآمده از شخصیتها و زاویه نگاه نعمتالله به جهان درام و سه ضلع این مثلث است که کلیشهای (رقیب/ بدمن، عاشق و معشوق) را به واسطه رفتارشناسی و جهانبینی خاص خود تغییر و تحول میدهد. مند.
درونگرایی جهان، سادهدلی اتی و وقاحت عریان شاپوری از جملههای اختصاصیاند که با صیقل یافتن از دریچه ذهن نعمتالله تمایز میکنند این کاراکترها را شکل داده و در ادامه تیپ آشنای آنها را با خوانشی جدید به شخصیتهایی تبدیل میکنند که پردازش شده و به فرد میکند.
لم رونده، دنبال ردن اراکتر در مراهی مخاطب و میزان دانسته ها و الاعاتش است. این تمهید کمک کرده تا سمپاتی جهان برای مخاطب بیش از پیش جلوه کرده و در عین حال همذاتپنداری را بیشتر جلب کند چراکه مخاطب خود را همگام و همپای جهان در پیشرفت مسیر قهرمانانه ای که در پیش گرفته، میپندارد.
به همین وسیله سرک کشیدن به خطوط فرعی و عاریض شدن برخی از آنها مانند خانه مجردی و خانه ته دنیایی زوج مهرداد (حامد بهداد) و ژاله (افسانه چهرهآزاد)، نه زائد یا نامتقارن بلکه تمهیداتی دراماتیک برای تکمیل شخصیتها و شمایل جهان جلوه میکنند. ? رچند وهای رکلاسیک و مین اعث اهمیت و اثرگذاری نها میود.
در عین حال این نگاه به طراحی درام، ماجرا و شخصیتها مانع از تکسویه شدن و محدود ماندن فیلم در قالب یک مثلث عاشقانه تراژیک میشود و دید فیلم را به مفاهیم کلانتری مانند انسانهای آسیب پذیر و زخمخورده از جامعه بیمار بسط داده و به شکلی موجز. و اربردی ریشه این سیبا را موشکافی رار می دهد.
اگر امروز «بوتیک» بعد از گذر دو دهه، چندین فیلم مهم و رجوع در کارنامه نعمتالله (بهخصوص به عنوان یک فیلم اول) و سینمای ایران است، بیش از هر چیز دیگری از همین چندلایه بودن و تغییر نام در قالبهای پیشبینی شده است. درام است.
ن ایانی؛ اینکه نگاه جزئینگر و همدلیبرانگیز نعمتالله به انسانهای معمولی، آسیبپذیر و زخمخورده از مناسبات جامعه بیمارانی است که در صدر آنها از پول و قدرت میگیرند، در دیگر فیلمهای این فیلمساز هم ظاهر میشوند و هم با درام محوری هستند. این ویژگی از دغدغهمندی نسبت به جامعه پیرامونی و انسانهای عادی است که برای حمید نعمتالله مفهوم قهرمانان بهفرد درام زندگی شخصیشان جلوه میکند.
* منتشر شده در مجله نماوا