سکونت دو میلیون تبعه خارجی در تهران

به گزارش مجله ایرانی، حمیدرضا غلامزاده – معاون مرکز ارتباطات و امور بین الملل شهرداری تهران – در مراسم روز اسکان بشر پیام علیرضا زاکانی شهردار تهران را قرائت کرد.

زاکانی در این پیام آورده است: امروزه اقتصادهای شهری دائماً در معرض شوک ها و استرس های مختلف مانند بلایای طبیعی، بیماری های همه گیر، ناآرامی های اجتماعی یا اختلالات فناوری هستند. یکی از نمونه بارز آن همه گیری ویروس کرونا به عنوان یک بحران جدید و ناشناخته بود که ابعاد گوناگونی از تاب آوری در مقیاس‌های گوناگون را به مدیران شهری یادآوری کرد. این رویدادها می تواند تأثیرات مخربی بر معیشت، رفاه و بهره وری ساکنان شهری و مشاغل داشته باشد بنابراین ما در شهرداری تهران عملاً به فکر کردن در مورد نوعی از تاب‌آوری فراخوانده شده ایم که در آن به گونه‌ای همه جانبه می بایست مستحکم و سازگار باشیم.

وی اضافه کرد: پیچیدگی و عدم قطعیت های ناشی از درهم تنیدگی مسائل متنوع شهری با این بحران ها، مدیریت شهرها را دشوارتر کرده و مدیریت شهری تاب آور به دنبال یافتن روش های بومی، چندجانبه و عدالت محور در شهرها و نه لزوما تدوین ساختارها و قوانین ثابت برای تاب آوریست. در این راستا برنامه ریزی شهری می تواند به کمک شهرها بیاید تا با این چالش ها کنار بیایند و تاب آوری و سازگاری آن‌ها را افزایش دهند.

زاکانی افزود: تهران شهری با ۹ میلیون نفر جمعیت و بالغ بر ۷۰۰ کیلومتر مربع مساحت نیز از این قاعده مستثنی نیست. با توجه به وضعیت اقتصادی کنونی کشور و به تبع شهر تهران، «اقتصاد مقاومتی» یکی از رویکردهای اصلی شهرداری تهران طی سال‌های اخیر بوده است. اقتصاد مقاومتی، اقتصادی است که هم روند رو به رشد اقتصادی را در کشور حفظ کرده است و هم آسیب‌پذیری‌ ناشی از چالش های اقتصادی کاهش می دهد، یعنی وضع نظام اقتصادی را طوری رقم می زند که در برابر شوک‌های داخلی و خارجی بیمه شود و روند آسیب و اختلال را کاهش می دهد.

شهردار تهران اضافه کرد: از مهمترین ویژگی‌های ذکر شده برای اقتصاد مقاومتی، تاب‌آور بودن اقتصاد است که موضوعی رو به رشد است. معنی تاب‌آوری بسیج توانایی‌های یک منطقه در مقاومت، بهبود و بازسازی خود پس از یک شوک اقتصادی است. پیامدهای مخرب تحریم‌های بین المللی اخیر بر اقتصاد ایران و به تبع شهر تهران، این شهر را نیازمند مقاومت و تاب‌آوری بالایی در برابر شوک های اقتصادی بین المللی کرده است.

زاکانی در ادامه آورده است: از جمله مهم‌ترین اقدامات تهران در راستای تاب‌آوری اقتصادی می‌توان به مقابله با اثرات منفی تکانه‌ها و انطباق با شرایط جدید بعد از بروز تکانه‌های اقتصادی پساتحریم اشاره کرد. از این رو با توجه به شرایط تحریم های ظالمانه که مردم ایران در سال های گذشته با آن رو به رو بوده‌اند، دستیابی کامل به اقتصاد مقاومتی و تاب‌آوری اقتصادی یکی از اهداف اصلی شهرداری تهران است که امید آن می رود که با ممارست و همکاری برنامه اسکان بشر سازمان ملل متحد و سایر سازمان های بین المللی به این مهم دست یابد. از میان فعالیت‌های گوناگون برنامه اسکان بشر سازمان ملل متحد که شهرداری تهران از تمامی آنها استقبال و تقدیر می‌کند، «اجرای پروژه‌های مشترک با دولت‌ها و موسسات مربوطه» شایان اهمیت ویژه ای است.

شهردار تهران افزود: شهر تهران هرساله میزبان حجم عظیمی از مهاجرین و پناهندگان است که این پدیده هزینه های اقتصادی و اجتماعی زیادی را بر شهرداری تحمیل می کند. در حال حاضر حدود دو میلیون تبعه خارجی در شهر تهران سکونت دارند که بیش از ۷۰۰ هزار نفر آنها در یک سال اخیر شناسایی شده اند و این موضوع نشان از روند رو به رشد این پدیده دارد. تاثیری که ورود اتباع خارجی به کلانشهر تهران ایجاد می کند قابل تأمل است.

زاکانی اضافه کرد: یکی از این چالش هایی که به حوزه فعالیت برنامه اسکان بشر ملل متحد نیز مرتبط است، بحث اسکان این افراد است چراکه بسیاری از آنها در سکونتگاه هایی غیرقانونی اقامت می کنند که به دلیل فقدان مدارک هویتی قابلیت ساماندهی ندارند. از این رو به نظر می رسد تنها راه مواجهه با این مسئله، ایجاد تعاملات بین المللی هم بین شهرها و کشورها و هم نهادهای بین المللی باشد چراکه سامان دادن پناهندگان امری چند لایه است که فقط یک لایه آن به کشور ایران و شهر تهران مربوط می‌شود و لایه های دیگر در گرو تعاملات بین المللی بین کشورها و نهادهای بین المللی همچنین تعامل نهادهای دولتی و غیر دولتی است.

در ادامه صحبت‌های شهردار تهران آمده است: یکی دیگر از اولین گام‌های برنامه‌ریزی شهر تهران برای تاب‌آوری اقتصادی و سازگاری، ارزیابی ریسک‌ها و آسیب‌پذیری‌های شهری در برابر شوک‌ها و استرس‌های مختلف بوده است. این موضوع شامل شناسایی و تجزیه و تحلیل خطرات بالقوه، احتمال و شدت و تأثیرات آنها بر بخش ها، نقش آفرینان و مکان های مختلف است. این بررسی شامل موضوعاتی از جمله مسکن، تقسیم عادلانه شهر و خلق پتانسیل های اقتصادی بوده است. ارزیابی خطرات و آسیب پذیری ها شامل درک عوامل اساسی مانند تنوع، افزونگی، ارتباط، فراگیر بودن و نوآوری است که اقتصاد تهران را کم و بیش انعطاف پذیر و سازگار می کند.

وی افزود: یکی از اقدامات مهم شهر تهران در برنامه‌ریزی برای تاب‌آوری و سازگاری، مشارکت دادن ذینفعان و عموم مردم در فرآیند ایجاد و اجرای برنامه‌ها است. این امر شامل شناسایی و مشارکت دادن نقش آفرینان و گروه‌های مردمی است که در اقتصاد شهری سهم یا منافعی دارند. در این زمینه شهرداری تهران مفتخر است که از طرح پیاده سازی بودجه ریزی مشارکتی در شهر تهران سخن به میان آورد.

زاکانی افزود: این پروژه مشارکتی یک رویکرد دموکراتیک برای تصمیم گیری در مورد بودجه پروژه های عمومی است. با توجه به اهمیت این امر و در راستای اجرایی کردن ابرپروژه شهردار تهران در سند برنامه چهارم تحول و پیشرفت شهر تهران (۱۴۰۴-۱۴۰۱) با عنوان «ساماندهی مشارکت مردم در اداره شهر»، شهرداری تهران طرحی برای اولویت بندی و انتخاب پروژه‌های شهری طراحی کرد که حاصل آن اخذ 500 هزار نظر شهروندی در خصوص پروژه های عمومی شهر تهران از طریق سامانه “من شهردارم” در بازه زمانی یک ماهه بوده است. شهرداری تهران با درگیر کردن ذینفعان و مردم توانسته اعتماد، مشروعیت و مالکیت برنامه ها را ایجاد کند و از دانش، منابع و ظرفیت های متنوع اجتماع بهره ببرد.

در ادامه این پیام شهردار تهران آورده است: از زمانی که به من اختصاص داده شده استفاده کرده و تمام حضار گرامی، متفکران، فعالان و صاحبنظران شهری و جوانان فعال در این حوزه را به تبادل دانش و تجارب به عنوان مهمترین منبع یادگیری در مدیریت شهرها به همکاری  دعوت می‌کنم و به نمایندگی از مردم عزیز کلانشهر تهران آمادگی شهرداری متبوع خود برای انتقال تجارب، همکاری و ایجاد کانال های فعالیت مشترک اعلام می‌کنم.

بنا بر این گزارش، بعد از ظهر امروز مراسم گرامیداشت روز جهانی اسکان بشر با شعار «اقتصادهای شهری تاب‌آور؛ شهرها به مثابه پیشران رشد و احیاء» با حضور آرمان خورسند – دبیر اسکان بشر جمهوری اسلامی ایران- و محمد آئینی – مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران – برگزار شد.

انتهای پیام