برگشت غذا از معده به مری یا به‌اصطلاح برگشت اسید به دهان، ترش کردن پشت جناغ سینه و درد‌های سوزشی در ناحیه قلب از جمله مشکلاتی است که گریبان بسیاری از انسان‌ها را می‌گیرد و سن و سال هم نمی‌شناسد، اما ممکن است بیشتر سراغ سالمندان برود؛ برای همین باید درباره این حالت، اطلاعات کاملی داشته باشید. مشکل سوزش پشت جناغ سینه زمانی رخ می‌دهد که اسیدمعده از دریچه فوقانی معده که عملکرد مناسبی ندارد به سمت بالا و داخل مری برمی گردد، احساس ناراحت‌کننده و آزاردهنده‌ای است، اما اگر این حالت دائمی شود، می‌تواند یک خطر کاملا جدی برای سلامت انسان باشد.
دکتر مهمت اوز، پزشک معروف و همکار برنامه تلویزیونی اپرا در این‌باره می‌گوید: «اسید معده که به سمت مری برمی‌گردد دیوار محافظ مری و سلول‌های پوشاننده آن را مورد تهاجم قرار می‌دهد و باعث بروز التهاب و بعد زخم‌های مری می‌شود. در صورتی که بافت محافظ کاملا از بین برود احتمال بروز هر عارضه‌ای، حتی سرطان وجود دارد، اما شما می‌توانید با چند راهکار ساده در مقابل این مشکل ایستادگی کنید.»
در این مطلب شما می‌توانید راهکاری ساده، اما عملی دکتر اوز، برای غلبه بر این مشکل را بخوانید و به کار بگیرید.
یک دلیل دیگر برای لاغری
برگشت غذا بیشتر در چاق‌ها رخ می‌دهد
کم کردن وزن و داشتن وزنی متناسب، یکی از اصلی‌ترین راه‌های غلبه بر مشکل برگشت اسید و سوزش پشت جناغ سینه است؛ در مطالعه‌ای که در دانشگاه کلرادو روی بیش از ۱۰ هزار زن و دختر انجام گرفت مشخص شد در زنانی که اضافه وزن و چاقی مفرط دارند میزان بروز سوزش پشت جناغ سینه و برگشت غذا بیشتر از زنانی است که دارای وزن مناسب هستند. در تحقیق دیگری که در لوئیزیانا صورت گرفت مشخص شد افرادی که طی سال‌ها دچار اضافه‌وزن بوده‌اند و شاخص توده بدنی آن‌ها (BMI) طی سال‌ها افزایش یافته، میزان برگشت اسید با افزایش BMI ارتباط مستقیمی داشته است.
در مطالعه‌ای که در انگلستان روی بیش از ۳۵۰ مرد و ۳۰۰ زن دچار مشکل برگشت اسید صورت گرفت مشخص شد کاستن ۵ کیلوگرم از وزن افراد دارای اضافه‌وزن باعث نصف شدن تعداد دفعات برگشت اسید و سوزش پشت جناغ سینه طی یک ماه شد.
مشکل میوه‌ها و آبمیوه‌ها
غذای مناسب بخورید
خوردن برخی غذا‌ها حالت سوزش پشت جناغ و برگشت اسید را بدتر می‌کند. این می‌تواند ناشی از این باشد که میزان ترشح اسید در معده افزایش پیدا می‌کند، یا اینکه دریچه فوقانی معده که وظیفه‌اش محافظت از برگشت اسید معده به سمت مری است توسط برخی غذا‌ها تضعیف یا شل شده است. دکتر اوز می‌گوید: «مطالعات نشان داده غذا‌های چرب و به‌خصوص فست‌فود‌های پرچرب، شکلات و میوه‌های اسیدی مانند مرکبات و آبمیوه‌ها، به‌خصوص آبمیوه‌های مصنوعی، حالت برگشت اسید را تشدید می‌کنند.» البته باید این نکته را بدانید که ممکن است ۲ فرد که دچار مشکل برگشت اسید هستند به یک غذا واکنش یکسان نداشته باشند، دکتر داپشانده، فوق‌تخصص بیماری‌های دستگاه گوارش در میامی می‌گوید: «هر فرد پس از مدتی خودش پی می‌برد که چه غذا‌هایی این حالت را در او تشدید می‌کند. ساده‌ترین کار این است که تمام غذا‌هایی که این علائم را در شما تشدید می‌کنند از برنامه غذایی‌تان کنار بگذارید.»
دود حالتان را بدتر می‌کند
سیگار نکشید
اگر سیگاری هستید حتما خسته شده‌اید از همه نصیحت‌هایی که تاکنون شنیده‌اید، اما بالاخره باید به این حرف‌ها گوش کنید، اگر ترش می‌کنید و اگر پشت جناغ سینه‌تان به شدت می‌سوزد حواس‌تان باشد سیگار نه‌تن‌ها ترشح اسید معده را افزایش می‌دهد بلکه دریچه فوقانی معده را هم شل می‌کند و اینگونه با ۲ مکانیسم مختلف باعث می‌شود مشکل شما بیشتر شود. دکتر چاتکان، متخصص گوارش در نیوتارک می‌گوید: «دریچه فوقانی معده پس از ورود غذا به معده بسته می‌شود و تا هضم غذا بسته می‌ماند، اما سیگار عملکرد این دریچه را مختل می‌کند و باعث می‌شود اسید معده به شدت به سمت مری برگردد.»
تعداد بیشتر، حجم کمتر
وعده‌های غذای‌تان را بیشتر کنید
دکتر چاتکان می‌گوید: «اگر تعداد وعده‌های غذایی‌تان را کم کنید و در عوض حجم غذایی که در یک وعده می‌خورید را بالا ببرید مطمئن باشید به مشکل برخواهید خورد. اگر حجم زیادی غذا بخورید هورمون گاسترین ترشح می‌شود که محرک ترشح اسید معده است و این وضعیت شما را بدتر خواهد کرد.» اگر دچار مشکل درد پشت جناغ سینه مکرر هستید توصیه ما این است که طی روز ۵ یا ۶ وعده غذایی داشته باشید که حجم هیچ کدام از آن‌ها زیاد نباشد. دکتر کری گانز، از مرکز ملی تغذیه می‌گوید: «بهترین کار این است که در زمان بیداری، در هر ۳ تا ۴ ساعت مقدار کمی غذا بخورید اینگونه ترشح اسید در معده شما زیاد نخواهد بود و مشکل شما کمتر از قبل خواهد شد.»
نفس کشیدن شما را نجات می‌دهد
یک نفس عمیق بکشید
قطعا با خواندن اینکه درست غذا خوردن می‌تواند مشکل برگشت اسید را در شما تا حد زیادی برطرف کند تعجب نکرده‌اید، اما اگر به شما بگوییم درست نفس کشیدن هم می‌تواند به شما در برطرف کردن این مشکل کمک کند احتمالا تعجب خواهید کرد. نتایج تحقیقاتی که در نشریه پزشکی «انجمن متخصصان گوارش ایالات‌متحده» به چاپ رسیده نشان می‌دهد در ۱۱۹ نفر مبتلا به مشکل سوزش پشت جناغ سینه و برگشت اسید، تنفس عمیق و صحیح شکمی تا حدود زیادی درد و سایر علائم را تسکین داده است. هر زمان که دچار این حالت شدید سعی کنید نفس‌های کاملا عمیق بکشید و روی تنفسی که به کمک عضلات شکم انجام می‌شود، تمرکز کنید.
فنجان‌هایی که مشکل را شدیدتر می‌کنند
کافئین نخورید
کافئین یک شباهت به سیگار دارد، آن هم این است که درست مثل سیگار هم ترشح اسید معده را بیشتر و هم دریچه فوقانی معده را شل می‌کند. برای همین اگر از سوزش و درد پشت جناغ سینه شکایت دارید، قهوه و حتی قهوه‌های دکافئینه (که به هر حال مقداری کافئین دارند) را از برنامه غذایی‌تان حذف کنید. دکتر اوز می‌گوید: «باید متوجه باشید که کنار‌گذاشتن هر کدام از عوامل تشدیدکننده این حالت می‌تواند به شما آرامش بدهد و خطرات آینده را از شما دور کند، برای مثال فکر کنید فردی که اضافه وزن دارد، سیگار می‌کشد و زیاد قهوه می‌نوشد بتواند وزنش را طبیعی کند، سیگار نکشد و قهوه نخورد، مسلما او بسیار کمتر از قبل دچار مشکل خواهد شد.»
وزنه نزنید
ورزش‌های مناسب انجام دهید
همیشه شنیده‌اید که ورزش کردن برای سلامت ضروری است، اما اگر مشکل درد و سوزش سینه دارید باید بدانید برخی ورزش‌ها برای شما آزاردهنده هستند. مطالعات نشان داده وزنه زدن، شنا رفتن در حالت پرفشار و کار سنگین با دستگاه‌های وزنه در حالتی که بدن در حالت نشسته یا خوابیده است می‌تواند این مشکل را بیشتر از قبل کند، اما دکتر وانروش هیلای، متخصص گوارش در بوستون می‌گوید: «مهم‌تر از نوع ورزش کردن، زمان ورزش کردن است، من در مورد بیمارانم که دچار مشکل برگشت اسید به مری بودند و درد داشتند برنامه ورزش قبل از غذا، با معده خالی را اجرا کردم و متوجه شدم آن‌ها بسیار کم دچار مشکل شدند، در نقطه مقابل زمانی که آن‌ها پس از غذا خوردن ورزش می‌کردند مشکلات زیادی برای‌شان ایجاد می‌شد.»
شام کی؟ خواب کی؟
قبل از خواب غذا نخورید
در حالت موازی زمین بودن و دراز کشیدن (مثلا خوابیدن در تخت یا در کاناپه مقابل تلویزیون) به این معناست که جاذبه زمین برای کنترل حرکت اسید در معده به شما کمک نخواهد کرد و این به آن معناست که احتمال افزایش برگشت اسید به مری وجود دارد. دکتر اوز می‌گوید: «من به تمام بیمارانم می‌گویم اگر مشکل ریفلاکس حاد دارند باید حداقل چند ساعت، بین زمان آخرین وعده غذایی و خواب خود فاصله بیندازند و صبر کنند تا غذا و اسید همراه آن از معده عبور کند تا با دراز کشیدن مشکلی برای آن‌ها پیش نیاید.»
درست بخوابید!
وقتی با‌لش‌ها به کمک شما می‌آیند
شما می‌توانید با اصلاح شیوه خوابیدن کاری کنید که کمتر دچار مشکل ریفلاکس شوید. می‌توانید با گذاشتن بالش در پشت خودتان و در حالت نیمه‌خوابیده مشکل‌تان را کم کنید؛ البته باید بدانید که فقط نباید سرتان بالا باشد، بلکه قسمت سینه هم باید بالاتر از شکم باشد. دکتر هیلای می‌گوید: «برخلاف تصور عموم، بیشتر مری در قسمت سینه است نه در گردن پس به گونه‌ای حالت خوابیدن خود را تنظیم کنید که هم سر و هم سینه شما بالاتر از قسمت شکم‌تان قرار گیرد.»