رعایت درست و اصولی میزان آب مورد نیاز درخت بادام تاثیر مثبتی بر تعداد شکوفه‌ها و تولید محصول آن دارد. درخت بادام هم مانند سایر درختان، برای استحکام و سلامت نیاز به آبیاری مناسب دارد.
آبیاری کم یا زیاد می‌تواند برای درخت بادام مضر باشد. میزان آب مورد نیاز درخت بادام در مراحل مختلف چرخه زندگی آن، یعنی از زمان کاشت تا داشت و برداشت متفاوت است.
اگر قصد پرورش ونگهداری درخت بادام را دارید و می‌خواهید در رابطه با نحوه کاشت، نگهداری و مراقبت و نیاز آبی آن در فصل‌های مختلف بیشتر بدانید با این مقاله از همراه باشید.
معرفی درخت بادام و شرایط مناسب رشد آن
درخت بادام بومی خاورمیانه است، اما در سطح جهانی اهلی شده است و رشد می‌کند. یک درخت گلدار زینتی از خانواده رُوزاسه با متوسط قد شش متر است.
به طور متوسط از هشت سالگی وارد دوره بلوغ میشود و از این رو می‌توان حداکثر محصول درخت بادام را برداشت کرد. درختان بادام دارای گونه تلخ و گونه شیرین هستند.
گونه تلخ برای اهداف زینتی پرورش داده میشود؛ در حالی که گونه بادام شیرین را برای مصرف میوه آن پرورش می‌دهند.
شکوفه‌های معطر درخت بادام که از اواخر زمستان تا اوایل بهار شکوفا میشود به رنگ صورتی روشن یا سفید هستند و تقریباً به شکوفه‌های درخت هلو و دیگر گل‌های پرونوس شباهت دارند.
مدت زمان گلدهی بسته به شرایط آب و هوایی می تواند از ۴ تا ۳۰ روز یا بیشتر باشد. تعداد شکوفه‌های آن با تامین میزان آب مورد نیاز درخت بادام در زمان مناسب، رابطه مستقیم دارد.
کاشت درخت بادام از طریق نهال نسبت به کاشت بذر، قابل اطمینان‌تر است. با توجه به اینکه درخت بادام گرده افشانی نمی‌کند، لازم است حداقل دو درخت را در کنار هم بکارید. زنبور عسل تنها حشره ای است که می تواند گرده افشانی متقابل درخت بادام را تسهیل کند.
در حالت ایده‌آل، زمانی که سه چهارم پوسته بادام شکافته شود، میوه بادام آماده برداشت است. هر درخت بادام بین ۲۵ تا ۵۰ سال می‌تواند میوه باکیفیت تولید کند.
از آنجایی که درخت بادام خیلی زود شکوفه می‌دهد، یخبندان می‌تواند یک عامل تهدید کننده برای رشد آن باشد. اگر قصد کاشت این درخت را دارید و می‌خواهید محصول خوبی برداشت کنید، لازم است بادام را در زمان‌های مختلف بدانید و تمام شرایط مورد نیاز رشد آن را فراهم کنید.
در ادامه مطلب به تمام شرایط کاشت، مراقبت و برداشت درخت بادام اشاره می‌کنیم.
شرایط خاک
بهترین شرایط خاک برای پرورش درخت بادام، خاک‌هایی با شرایط مدیترانه‌ای است. این درخت در خاک‌های شنی، لومی یا حتی رس با زهکشی خوب می‌تواند شرایط مناسبی برای رشد داشته باشد.
در صورتی که خاک از زهکشی مناسب برخوردار نباشد، می‌توان به آن مواد آلی و شن اضافه کرد تا ظرفیت تخلیه آن افزایش پیدا کند. در برابر خاک اسیدی، خنثی و قلیایی مقاومت خوبی دارد. البته در خاک‌های باphبین ۶ تا ۷ بهترین رشد را خواهد داشت.
شرایط آب
درخت بادام هر ساله به مقدار قابل توجهی آب نیاز دارد. در سال اول کاشت بهتر است هفته‌ای یک بار درخت بادام را غرقاب کرد. در سال‌های بعد، هر دو تا چهار هفته یکبار بدون توجه به میزان باران یا خشکسالی، می‌توان آن را غرقاب کرد.
تنظیم آبیاری درخت بادام جهت جلوگیری از پوسیدگی ریشه و خشک شدن درخت بسیار مهم است. میزان آب مورد نیاز درخت بادام در فصول مختلف و هر مرحله از چرخه زندگی آن متفاوت است.
شرایط آفتاب
درخت بادام آفتاب کامل را ترجیح می‌دهد و حداقل به شش ساعت تابش نور مستقیم در روز نیاز دارد. جذب تابش نور آفتاب باعث رشد شکوفه‌های بیشتر و تولید محصول بهتر خواهد شد.
این درخت در سایه جزئی هم می‌تواند زنده بماند، اما شکوفه کمتری تولید می‌کند و شرایط برای به ثمر رسیدن میوه آن سخت خواهد شد.
شرایط دما
آب و هوای مناسب برای پرورش درخت بادام تابستان‌های گرم و خشک و زمستان‌های معتدل و مرطوب است. در تابستان‌های بسیار گرم برای محافظت از درختان می‌توان تنه آنها را رنگ سفید زد.
دمای مناسب رشد درخت بادام بین ۱۵ تا ۳۰ درجه سانتی گراد است. این درخت برای رشد به یک دوره هوای سرد نیاز دارد. در حدود ۳۰۰ تا ۵۰۰ ساعت نیاز به هوای سرد دارد. اما یخ‌زدگی می‌تواند برای آن مشکلاتی ایجاد کند.
هرس درخت بادام
لازم به ذکر است که هرس در مراحل مختلف درخت اهداف متفاوتی دارد. اگر می‌خواهید درخت سالمی پرورش بدهید و محصول خوب برداشت کنید، هرس درخت بادام را به موقع انجام دهید.
هرس کردن درخت باعث نفوذ بهتر نور و افزایش جریان هوا در بین شاخه‌های جوان آن میشود. زمانی که درخت جوان است برای شکل‌دهی به آن باید هرس را انجام دهید.
در فصل زمستان زمانی که درخت در خواب است، شاخه‌های مرده و ضعیف را هرس کنید. علاوه‌بر این لازم است در هر زمان از سال شاخه‌های مرده و بیمار را نیز هرس کنید.
کوددهی درخت بادام
برای اینکه بفهمید درخت بادام چه کمبودهایی دارد، بهترین راه آزمایش برگ‌های آن است. در فصل تابستان (تیر و مرداد) حداقل ۱۰۰ برگ از درخت را جمع‌آوری کنید تا با تجزیه و تحلیل دقیق مواد مغذی آن، کمبودهای مغذی درخت شناسایی شوند. سپس با مشاوره و راهنمایی یک کارشناس زراعت در مورد نیازها و کوددهی آن بهترین تصمیم را بگیرید.
برای کوددهی درخت بادام بیشتر از کود ازته، کود فسفر، کود پتاسیم و کود نیتروژن استفاده میشود. البته نیاز گیاه و کمبود مواد مغذی آن نیاز کوددهی آن را تعیین می‌کند.
در اکثر مواقع فصل بهار و تابستان کوددهی انجام میشود. توجه داشته باشید در صورتی که کوددهی بدون آبیاری انجام شود یا دوز آن زیاد باشد، درخت بادام آسیب می‌بیند.
روش صحیح کاشت درخت بادام
در این بخش نحوه اصولی و صحیح کاشت نهال بادام را توضیح خواهیم داد. برای کاشت بادام، اولین کار انتخاب نهال سالم و جوان است. در مرحله بعد یک مکان مناسب (آفتاب‌گیر و با نوردهی بالا) برای کاشت آن انتخاب کنید.
یکی دیگر از عواملی که می‌تواند بر روی کیفیت درخت بادام شما تاثیر گذار باشد، توجه به است. تجربه نشان داده که کاشت نهال بادام در پاییز، نتایج بهتری نسبت به کاشت آن در سایر فصول به همراه دارد.
در نهالستان ما با بهترین قیمت، بالاترین کیفیت و با شناسنامه سلامت ارائه می نماید. برای اطلاع از نحوه خرید و قیمت نهال بادام و راهنمایی در زمینه کاشت تا برداشت نهال می توانید با کارشناسان ما تماس بگیرید.
قبل از حفر گودال لازم است که خاک را شخم بزنید تا بافت آن نرم شود. در صورتی که خاک باغچه شما زهکشی خوبی ندارد، در این مرحله می‌توانید به آن مقداری ماسه اضافه کنید. برای حفر گودال باید در نظر داشته باشید که عمق آن از ریشه نهال بزرگتر باشد. سپس به آرامی ریشه ها را داخل خاک قرار دهید و اطراف آن خاک بریزید و کاملاً فشار دهید تا هوای داخل آن خارج شود.
توجه داشته باشید خاک اطراف تنه سه سانتی‌متر از زمین اطراف آن بالاتر باشد. در نهایت به اندازه کافی نهال تازه کاشته شده را آبیاری کنید، عدم توجه به میزان آب مورد نیاز درخت بادام می‌تواند باعث هدر رفتن زحمات شما شود. نکات زیر باعث کاشت موفق درخت بادام خواهد شد.
- قبل از کاشت حتماً ریشه‌ها را تکان دهید. آنها را داخل آب قرار دهید و مطمئن شوید به اندازه کافی برای رشد مرطوب هستند.
- درخت بادام مانند بسیاری از درختان ریشه‌های حساسی دارد، بنابراین نباید آنها را کوتاه کرد و یا با فشار وارد سوراخی کرد که کوچک‌تر از عمق ریشه‌ها است.
- برای کسب نتیجه بهتر از کاشت نهال بادام، آن را در همان عمقی بکارید که در گلدان کاشته شده است.
- استفاده از مالچ باعث حفظ رطوبت و همچنین کنترل رشد علف های هرز میشود. توجه داشته باشید که برای جلوگیری از پوسیدگی تنه درخت مالچ را چند سانتی‌متر دورتر از تنه درخت روی سطح خاک بپاشید.
- زمانی که جوانه بیرون می آید، به طور منظم آن را آبیاری کنید تا محصول بهتری برداشت کنید.
بهترین زمان برای کاشت درخت بادام
فصل پاییز بهترین زمان برای کاشت درخت بادام است. به خاطر اینکه در این فصل رشد درخت بسیار سریع است و باعث میشود که ریشه‌های آن تا قبل از زمستان به خوبی رشد کنند. البته در سایر زمان‌ها هم می‌توان درخت بادام را کشت کرد. اما باید از درخت در برابر یخ‌زدگی و امواج گرما محافظت لازم را انجام داد.
بهترین فاصله بین دو درخت بادام چقدر است؟
در رابطه با فاصله مناسب بین دو درخت بادام باید گفت که با توجه به نوع و گونه درخت و شرایط اقلیمی آن متفاوت است. با این حال بهترین فاصله بین دو درخت بادام می‌تواند بین ۴ تا ۶ متر باشد.
رعایت فاصله استاندارد در بین دو درخت در رشد و برداشت حداکثر محصول درخت بادام تاثیر مثبت خواهد داشت. در صورتی که فضای کافی برای کاشت دو درخت بادام با فاصله استاندارد وجود نداشته باشد، می‌توان دو درخت را در یک سوراخ بکارید.
درختان با تنه‌های در هم تنیده رشد خواهند کرد. در رابطه با تعداد درخت بادام در هر هکتار هم باید بگوییم که به عواملی مانند قدرت رشد درخت، شرایط آب وهوایی و میزان بارندگی (در کشت دیم) بستگی دارد.
میزان آب مورد نیاز درخت بادام در شرایط مختلف
آبیاری مناسب و توجه به یکی از شرط‌های کاشت موفق درخت بادام است. میزان آب مورد نیاز درختان در مراحل مختلف رشد آنها متفاوت است، درخت بادام هم از این قاعده مستثنی نیست.
با تنظیم میزان آب مورد نیاز درخت بادام می‌توان رطوبت خاک را حفظ کرد تا در هر زمان از فصل رشد در دسترس درخت قرار بگیرد. در دهه‌های گذشته درصد زیادی از باغ‌های بادام آبیاری مناسب نداشته‌اند. اما کشاورزان به سرعت به این علم رسیده‌اند که درختان بادام به آبیاری مناسب واکنش خوبی نشان می‌دهند. بنابراین امروزه بیشتر باغ‌های بادام آبیاری می‌شوند.
از خرداد تا مرداد هر دو هفته یکبار درخت بادام را با هفت تا ۱۰ سانتی‌متر آب آبیاری کنید. با شروع ماه تیر، می توانید میزان آب مورد نیاز درخت بادام را هر دو هفته یکبار به پنج سانتی‌متر کاهش دهید. با این حال، در عوض انتظار کاهش تولید محصول را داشته باشید.
میزان آب مورد نیاز درخت در طول فصل پاییز کمتر است. در ماه شهریور، هر هفته پنج سانتی‌متر آب به درخت بدهید. در ماه مهر، آبیاری آن را به دو سانتی‌متر برسانید. در ماه آبان، درخت را با کمتر از دو سانتی‌متر آب آبیاری کنید. در ماه‌های فصل پاییز، می توانید درخت بادام را با یک سوم آب کمتر از حد توصیه شده آبیاری کنید؛ بدون اینکه سلامت کلی درخت را به خطر بیندازید.
در فصل زمستان، میزان آب مورد نیاز درخت بادام بسیار کم است، بنابراین می‌توانید به آن استراحت دهید. با این حال اگر زمستان خشک‌تری نسبت به حالت عادی تجربه می‌کنید، هر ماه یک بار درخت بادام را با حدود دو سانتی‌متر آب آبیاری کنید.
این کار از خشک شدن درخت بادام در طول دوره خواب آن جلوگیری می‌کند. در نهایت فراموش نکنید که آبیاری درختان در تابستان به خاطر رشد آنها اهمیت بیشتری در به ثمر رسیدنشان دارد.
آبیاری درخت بادام در فصل رشد
برای اینکه درخت بادام محصول خوبی داشته باشد، لازم است در فصل رشد درخت، نسبت میزان آب مورد نیاز درخت بادام دقت بیشتری داشت. کاهش میزان رطوبت خاک در فصل رشد می‌تواند بر میزان تولید محصول آن تاثیر منفی داشته باشد.
آب مورد نیاز درخت بادام بعد از برداشت محصول
درخت بادام بعد از برداشت محصول نیاز به آبیاری دارد. در واقع تامین میزان آب مورد نیاز درخت بادام بعد از برداشت بر باردهی درخت در سال بعد تاثیر می‌گذارد. چنان‌چه بعد از برداشت درخت بادام را آبیاری نکنید، تعداد شکوفه‌ها و میوه‌های درخت در سال بعدی کاهش می‌یابد.
بهترین روش‌های آبیاری درخت بادام
آبیاری درخت بادام به روش آبیاری بارانی، سطحی و قطره‌ای قابل انجام است. انتخاب روش آبیاری مناسب برای درختان مزایای زیادی مانند افزایش تعداد گل و میوه را به همراه دارد.
برای درخت بادام آبیاری بارانی زیاد توصیه نمی‌شود، زیرا می‌تواند باعث زرد شدن برگ‌ها و اُفت رشد آن شود. آبیاری سطحی و قطره‌ای برای درخت بادام بهترین روش آبیاری هستند.
مقدار آب مورد نیاز درخت در آبیاری قطره‌ای در مقایسه با آبیاری سطحی کمتر است. بنابراین برای کاشت درختان بادام در باغ‌های بزرگ، سیستم آبیاری قطره‌ای انتخاب بهتری است.
آبیاری قطره‌ای امکان کنترل روزانه رطوبت دقیق خاک را فراهم می‌کند. در سیستم آبیاری قطره‌ای می‌توان کوددهی کارآمدتری داشت؛ به خاطر اینکه تزریق کودها از طریق این سیستم آبیاری قابل انجام است.
علاوه‌بر این‌ها سیستم آبیاری قطره‌ای روش کم هزینه‌تری است. در نهایت برای اینکه میزان آب مورد نیاز درخت بادام را کاهش دهید، در هنگام صبح که هوا سردتر گیاه را آبیاری کنید.
آفات و بیماری‌های درخت بادام
متاسفانه درخت بادام با این که مقاوم است، درگیر آفات و بیماری‌های مختلف میشود. در اکثر مواقع عدم توجه به نیازهای اکولوژیکی، سم پاشی به موقع و میزان آب موردنیاز درخت بادام باعث رشد آفات و بیماری‌ها می‌شوند.
متاسفانه برخی از آفات و بیماری‌ها می‌توانند علت خشک شدن درخت بادام باشند. در ادامه این بخش درباره آفات و مشکلات نسبتاً رایج درخت بادام، صحبت خواهیم کرد.
تاج گال
درختان آلوده برگ‌های با اندازه کوچک دارند و در نهایت ضعیف و غیر مولد می‌شوند. از طریق تراشیدن گال‌های روی درخت، هرس شاخه‌های آلوده و سم پاشی درخت بادام می‌توان با این بیماری مبارزه کرد.
لکه آجری برگ بادام
این بیماری توسط یک قارچ انگلی ایجاد میشود. بیماری لکه آجری بادام همانطور که از آن مشخص است به صورت لکه‌های آجری رنگ و با تغییر ضخامت برگ در محل لکه‌ها قابل رویت است.
البته در ابتدا لکه‌ها به رنگ زرد و سپس نارنجی و در نهایت آجری تغییر رنگ پیدا می‌کنند. برگ‌های آلوده به تدریج شروع به ریزش می‌کنند. برای مقابله با این بیماری باید برگ‌های آلوده را جمع کرد و آتش زد.
همچنین خاک‌هایی را که با برگ‌های آلوده در تماس بودند، جهت نابودی قارچ‌ها شخم زد. با استفاده از قارچ کش می‌توان با بیماری لکه آجری مبارزه کرد. سم‌پاشی باید از زمان شروع ریزش برگ‌ها در سه نوبت و با فاصله ۱۵ روز انجام شود.
بیماری بلایت برگی
این بیماری در بین درختان بادام زیاد شایع نیست. توسط نوعی قارچ ایجاد میشود و بیشتر در فصل بهار و تابستان درخت را درگیر می‌کند. بلایت برگی از طریق لکه‌های قهوه‌ای رنگ روی برگ‌های ابتدای شاخه‌ها قابل تشخیص است.
این بیماری می‌تواند علت زرد شدن برگ درخت بادام در نظر گرفته شود.
پژمردگی ورتیسیلیومی
یک بیماری قارچی است که ازخاک ناشی میشود و در رزو‌های اوج گرما شدت می‌گیرد. این آفت از طریق سیستم ریشه، وارد درخت بادام میشود و در نهایت باعث نابودی درخت میشود.
در واقع پس از چند سال با مسدود کردن مسیر انتقال مواد مغذی و آب از ریشه به قسمت‌های بالایی درخت، باعث پژمردگی شاخه‌ها و ریزش آنها میشود. بهترین راهکار برای کنترل این بیماری انتخاب نهال سالم برای کاشت، تقویت درخت، کنترل علف‌های هرز و توجه به میزان آب مورد نیاز درخت بادام در فصول مختلف است.
دقت داشته باشید که آبیاری بیش از حد و وجود علف‌های هرز باعث گسترش بیشتر پژمردگی ورتیسیلیومی می‌شوند.
کلام پایانی
نکات گفته شده در بالا همه آن چیزی است که برای کاشت و نگهداری درخت بادام در باغ خانگی خود نیاز خواهید داشت. همانطور که ملاحظه کردید کاشت درخت بادام کار راحتی است.
توجه به میزان آب مورد نیاز درخت بادام می‌تواند تاثیر مناسبی در نتیجه کاشت آن داشته باشد. فراموش نکنید که مراقبت بیشتر از درخت بادام در فصل رشد آن باعث برداشت میوه بیشتر در فصل پاییز خواهد شد.
خوشحال می‌شویم اگر در رابطه با کاشت درخت بادام نکته و یا توصیه خاصی دارید، آن را با ما در میان بگذارید.
سوالات متداول در ارتباط با آبیاری درخت بادام
آبیاری درخت بادام قبل از برداشت چگونه است؟
در زمان برداشت محصول، آبیاری درخت بادام می‌تواند مشکلاتی به همراه داشته باشد. بنابراین بهتر است سه یا چهار روز قبل از برداشت محصول، آبیاری را قطع کرد. آبیاری درخت در زمان برداشت محصول می‌تواند باعث خشک شدن میوه‌های آن شود.
علت خشک شدن درخت بادام چیست؟
در رابطه با علت خشک شدن درخت بادام باید بگوییم که زمان کاشت نهال بادام نقش مهمی در آن دارد. در صورتی که نهال بادام را در زمان و فصل مناسب نکارید، احتمال خشک شدن آن بسیار زیاد است. زیرا جوانه‌های گیاه از ذخیره قبلی درخت تغذیه می‌کنند و این مسئله می‌تواند باعث نابودن شدن درخت بادام شود. البته عدم تامین نیازهای اکولوژیکی گیاه و درمان به موقع برخی از آفات و بیماری‌ها هم در خشک شدن درخت بادام نقش دارند.
یک درخت بادام چند کیلو بادام می‌دهد؟
عوامل مختلفی در میزات تولید بادام هر درخت تاثیر دارند. سن و میزان رسیدگی و مراقبت از درخت نقش بیشتری در میزان باردهی آن دارند. اگر تمام نیازهای اکولوژیکی و مراقبت‌های لازم از آن به درستی انجام شده باشد، یک درخت بادام چهار تا پنج سال بعد از کاشت نهال حدود ۵۰ کیلوگرم بادام تولید می‌کند.
بعد از چه مدت میوه درخت بادام آماده برداشت میشود؟
از زمان شکوفه دادن درخت بادام تقریباً هشت ماه طول می‌کشد تا میوه آن برای برداشت آماده شود. در زمان برداشت، پوسته سبز بادام خشک شده و به رنگ قهوه‌ای در آمده و شکافته میشود. با استفاده از یک چنگک می‌توان درخت را تکان داد تا میوه‌های آن روی زمین بیفتند. آن تعداد از بادام‌هایی که با تکان دادن درخت روی زمین نمی‌ریزند، هنوز زمان برداشت آنها نرسیده است، پس برای چیدن آنها اصرار نکنید و چند روز دیگر منتظر بمانید.