بانک مرکزی در اواخر دهه ۸۰، شناسه حساب بانکی ایران یا همان «شبا» را به صورت شناسه‌ای منحصر به فرد برای هر حساب بانکی تعریف کرد و هدف آن را تسریع در انتقال وجه با شماره شبا و یکپارچه‌سازی حساب‌های بانکی اعلام کرد.
اگر قرار است حواله‌هایی از طریق شماره شبا یا صیاد بانک انجام دهید فقط کافی است شماره شبا را داشته باشید و دیگر به هیچ اطلاعاتی نیاز ندارید چرا که همه اطلاعات درون شماره شبا وجود دارد.
با توجه به اینکه انتقال وجه از طریق کارت به کارت محدودیت مبلغ زیادی دارد، کاربرانی که نیاز به جابه‌جایی مبالغ زیاد دارند بهتر است از روش انتقال وجه با شبا اقدام کنند که البته شبا پروتکلی برای پرداخت نیست بلکه نوعی شناسه بانکی به حساب می‌آید.
شبا یا شماره حساب بانکی ایران به منظور تسهیل و استانداردسازی مبادلات بین بانکی و بین‌المللی بانکهای کشور، توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و مطابق با استاندارد ISO ۱۳۶۱۶ تعریف و تبیین شده است که صرفاً شناسه‌ای جهت دریافت پول است و امکان برداشت غیر مجاز از آن وجود ندارد در نتیجه ارائه شماره شبا به دیگران، هیچ مشکلی نداشته و امنیت حساب شخص را به خطر نمی‌اندازد.
نکته بعدی اینکه انتقال وجه کارت به کارت تا سقف ۱۰ میلیون تومان است، اما سقف انتقال وجه با شماره شبا ۲۰۰ میلیون تومان در یک شبانه روزاست.
در حال حاضر سامانه‌های «پایا» و «ساتنا» برای انتقال وجه با استفاده از شماره شبا قابل استفاده هستند.
انتقال وجه با «ساتنا» چگونه است؟
ساتنا یا سامانه تسویه ناخالص آنی، سامانه‌ای الکترونیکی است که پردازش و تسویه تراکنش‌های بین بانکی و دستور پرداخت‌های فوری را به صورت انفرادی و آنی انجام می‌دهد. در این سامانه مشتریانی که در بانک ملی دارای یکی از انواع حساب (جاری، پس انداز و کوتاه مدت) هستند، می‌توانند نسبت به انتقال وجوه (مبالغ بیش از ۵۰ میلیون تومان) به حساب خود یا سایر افراد در سایر بانک‌ها اقدام کنند.
این سامانه به مشتریان یک بانک این امکان را می‌دهد تا با مراجعه به شعب بانک خود و یا از طریق سامانه اینترنتی بانک حواله‌هایی با مبالغ بیش از ۵۰ میلیون تومان را به هر حسابی در هر بانکی انتقال دهند.
ارسال دستور پرداخت‌های ساتنا برای مشتریان تا ساعت ۱۴:۳۰ امکانپذیر است. از خرداد ماه امسال بود که ساعات خاتمه پذیرش و پردازش دستور پرداخت در سامانه ساتنا برای دستورپرداخت‌های بین مشتری ۱۴:۳۰ و برای دستور پرداخت‌های بین بانکی ساعت ۱۵:۰۰ تعیین شده است.
سامانه ساتنا همه روزه به جز جمعه‌ها و ایام تعطیل، فعال است و عملیات انتقال وجه را نهایتا در ۳۰ دقیقه انجام می‌دهد.
کف مبلغ پرداخت ساتنا معادل ۵۰ میلیون تومان و سقف مبلغ آن ۲۰۰ میلیون تومان است که البته با در دست داشتن اسناد مورد نیازو مراجعه به شعبه این سقف برداشته خواهد شد. همچنین سقف مبلغ پایا معادل ۱۰۰ میلیون تومان است.
با «پایا» چگونه کار کنیم؟
بانک مرکزی با پیاده سازی این سامانه، امکان حواله الکترونیکی پول از حسابی در یک بانک به حسابی در بانک دیگر (بین بانکی) را فراهم کرده است و مشتریان بانک‌ها با استفاده از پایا می‌توانند پول را از حساب خود به حسابی در بانک دیگر به صورت الکترونیکی حواله کنند.
پایا یا به عبارت دیگر سامانه اتاق پایای الکترونیکی؛ بعد از ساتنا روی کار آمد و سعی کرد تا رفع نواقص موجود در ساتنا خدمات بهتری به مشتریان در عرصه بانکداری الکترونیک ارائه دهد.
محدوده زمانی تعیین شده برای پایا در طول یک شبانه روز است. ضمن اینکه سیکل کاری پایا از ساعت ۵:۳۰ صبح آغاز شده و تا ساعت ۱۹:۳۰ عصر همان روز ادامه دارد.
در عملیات انتقال وجه، فرآیند ارسال به بانک مبدا در تمامی این انتقال‌ها پس از گذشت یک ساعت از عملیات آغاز شده و حداکثر به مدت ۳۰ دقیقه زمان می‌برد. اولین زمان در نظر گرفته شده برای انجام عملیات انتقال از ساعت هفت و نیم عصر است که در این زمان امکان انتقال وجه تا یازده ساعت بعد یعنی ۵:۳۰ صبح روز بعد وجود دارد که در نهایت تمامی انتقالات انجام شده در این بازه زمانی از ساعت شش و نیم تا ۷ صبح به بانک مقصد می‌رسد.
زمان در نظر گرفته شده بعدی برای انجام عملیات انتقال از ۵:۳۰ صبح تا راس ساعت ۹ است و تمامی وجوه منتقل شده در این بازه زمانی سه ساعت و سی دقیقه از ساعت ۱۰ الی ۱۰ و نیم صبح به حساب در نظر گرفته شده در بانک مقصد واریز می‌شود.
پنج دوره زمانی دیگر از ساعت نه صبح به بعد برای انجام انتقال وجه و خدمات اینترنت بانک پایا درنظر گرفته شده است که تمامی این دوره‌ها دوساعته بوده و انتقال وجه به بانک مقصد نیز همانند موردهای طرح شده در دوره‌های قبلی از ۳۰ دقیقه بعد از آخرین زمان پرداخت بوده و نهایتا ۳۰ دقیقه نیز به طول می‌انجامد.
اما این فرآیندها در روزهای پنجشنبه و جمعه و ایام تعطیل متفاوت است؛ در صورتی که انجام عملیات انتقال پایا همزمان با تعطیلات رسمی باشد، رسید وجه انتقالی به بانک مبدا در اولین روز کاری صورت می‌گیرد.
نکته مهم دیگر اینکه بانک می‌تواند دستور پرداخت به تاریخ مؤثر آتی را از مشتری دریافت کرده و در تاریخ مؤثر آن را به پایا ارسال کند.
همه ما به نحوی با تراکنش‌های بانکی سروکار داریم. هر یک از ما بسته به نوع کارمان ممکن است با یکی دو مورد از انواع انتقال وجه بیش از همه آشنا باشیم. اما شاید برایتان این سؤال مطرح شده باشد که سقف هر یک از تراکنش‌های بانکی چقدر است؟ انواع انتقال وجه کدام است و سقف انتقال وجه کارت به کارت چقدر است؟ برای انتقال مبالغ کم یا زیاد کدام‌یک از انواع انتقال وجه مناسب‌تر است؟ در این مقاله سعی داریم به همه این سوالات پاسخ دهیم.
انتقال وجه با شماره شبا
همان طور که می‌دانید شماره شبا یک نوع شناسه بانکی است. شبا مخفف «شماره حساب بانکی ایرانیان» است و یک استاندارد بین‌المللی است که برای انتقال وجه بین بانکی و بین‌المللی به کار می‌رود. این شناسه مطابق با استانداردهای بین‌المللی ایجاد شده و برای یکسان‌سازی شماره حساب‌های بانکی در سطح بین‌المللی جهت تسهیل در تبادلات بین بانکی ساخته شده است. با داشتن یک شماره حساب می‌توانید این شناسه منحصر به فرد ۲۴ رقمی را از بانک خود دریافت کنید. همچنین، برخی از بانک‌ها امکان دریافت شماره شبا با شماره کارت را هم فراهم کرده‌اند. اخیراً، تعدادی از بانک‌ها شماره شبا را روی کارت‌های بانکی نیز چاپ می‌کنند.
پس از دریافت شماره شبا، وقت آن است که بدانیم با این شماره چه کارهایی می‌توانیم انجام دهیم. به طور کلی، دو روش برای انتقال وجه با استفاده از شماره شبا وجود دارد:
۱. پایا
سامانه پایا (سامانه اتاق پایاپای الکترونیک) برای مبادلات خرد بین بانکی و با تعداد انبوه به کار می‌رود. در این سامانه پول از یک حساب در یک بانک به حسابی در بانک دیگر به صورت الکترونیکی حواله می‌شود. این سامانه برای انتقال دسته‌ای پول مثلاً برای پرداخت حقوق و مستمری، اقساط وام و پرداخت سود سهام و پرداخت‌های دوره‌ای مناسب است. در حال حاضر، این سامانه دستورهای پرداخت را به صورت انفرادی یا دسته‌ای از بانک مبدأ دریافت و در چرخه‌های پایا (۴ بار در روز) پردازش کرده و به بانک مقصد ارسال می‌کند. دستور پرداخت‌ها در روزهای تعطیل ۱ بار در روز و در ساعت ۱۳:۴۵ انجام می‌شود. لذا، انتقال وجه با سامانه پایا آنی نبوده و ممکن است تا ۱۲ ساعت طول بکشد. از این رو، پایا گزینه مناسبی برای انتقال سریع پول نیست.
ثبت حواله پایا به سه طریق انجام می‌شود:
- شعبه بانک: سقف انتقال وجه شبا از این طریق حداکثر ۱۰۰ میلیون تومان است.
- اینترنت بانک: سقف هر حواله پایا از این طریق حداکثر ۱۵ میلیون تومان است. ضمن اینکه مجموع مبالغ انتقال وجه در هر روز نباید بیش از ۶۰ میلیون تومان باشد.
- موبایل بانک: سقف انتقال وجه از این طریق حداکثر ۱۵ میلیون تومان است.
۲. ساتنا
ساتنا (سامانه تسویه ناخالص آنی) برای پرداخت‌های کلان و حواله‌های فوری از یک حساب به حساب دیگر به کار می‌رود. این تراکنش به صورت انفرادی و آنی انجام می‌شود و در واقع جایگزین چک‌های مسافرتی و چک‌های رمزدار بین بانکی است.
برخلاف پایا که در آن حداقل مبلغ قابل انتقال محدودیتی ندارد، مبلغ حواله ساتنا باید حداقل ۵۰ میلیون تومان باشد. لذا، ساتنا تنها برای پرداخت‌های کلان و تجاری، همچنین فقط در ساعات کاری بانکی انجام می‌شود.
ثبت حواله ساتنا از دو طریق صورت می‌گیرد:
- شعبه بانک: در این حالت سقف انتقال وجه محدودیتی ندارد.
- اینترنت بانک: با این روش، سقف انتقال وجه با استفاده از رمز ثابت ۱۰۰ میلیون تومان و با استفاده از دستگاه رمزساز (توکن) ۲۰۰ میلیون تومان است.
با توجه به اینکه شماره شبا منحصر به فرد است احتمال وجود اشتباه در آن پایین بوده و هر گونه خطایی به اطلاع مشتری می‌رسد. در نتیجه، خطای واریزی بسیار کم است.
سامانه پل
سامانه پل (سامانه پرداخت لحظه‌ای) سامانه جدیدی است که برای انتقال وجه به کار می‌رود. این سامانه که در آن به جای شماره شبا از شماره حساب استفاده می‌شود، روشی سریع برای انتقال وجه در هر ساعت از شبانه روز تا سقف ۱۵ میلیون تومان است.
استفاده از سامانه پل از سه روش امکانپذیر است:
- شعبه بانک
- اینترنت بانک
- موبایل بانک
انتقال وجه از طریق دستگاه خودپرداز (ATM)
برداشت وجه یکی از تراکنش‌های بانکی است که امروزه با وجود دستگاه‌های خودپرداز بانکی نیاز به مراجعه به شعب بانک را کاهش داده است. حداکثر سقف برداشت از دستگاه‌های خودپرداز در طول روز برای هر کارت بانکی ۲۰۰ هزار تومان است. این محدودیت مربوط به شبکه بین بانکی شتاب است. اما اگر برداشت وجه از خودپرداز بانک صادر کننده کارت باشد ممکن است سقف برداشت بیشتر شود. حداکثر سقف کارت به کارت از طریق دستگاه‌های خودپرداز نیز ۱۰ میلیون تومان است.
استفاده از دستگاه کارت خوان (POS)
دستگاه‌های POS (Point Of Sale) دستگاه‌های رایجی هستند که در اکثر فروشگاه‌های کوچک و بزرگ دیده می‌شوند. حداکثر سقف تراکنش از طریق دستگاه کارت خوان با هر کارت بانکی ۵۰ میلیون تومان است. هر فرد با هر تعداد کارت بانکی نیز می‌تواند حداکثر ۱۰۰ میلیون تومان در روز خرید کند.
کارت به کارت
کارت به کارت (حواله سحاب) نیز یکی از تراکنش‌های رایج بانکی است که غالباً از آن استفاده می‌کنیم. این نوع انتقال وجه به صورت آنی بوده و سقف تراکنش آن محدودیت‌هایی دارد.
انتقال وجه کارت به کارت به دو روش انجام می‌شود:
- دستگاه خودپرداز: حدکثر سقف تراکنش از این طریق در هر روز و برای هر کارت بانکی ۱۰ میلیون تومان است.
- اپلیکیشن‌های پرداخت: اپلیکیشن‌های پرداخت یکی از متداول‌ترین روشهای کارت به کارت هستند. سقف کارت به کارت در این روش ۳ میلیون تومان و در برخی از بانک‌ها ۱ میلیون تومان است. در صورت احراز هویت در سامانه شاپرک، سقف انتقال وجه کارت به کارت به ۵ میلیون تومان هم می‌رسد. سقف انتقال وجه کارت به کارت در اپلیکیشن‌های بانکی ۱۰ میلیون تومان است.
اکنون می‌دانید که برای انتقال وجه با هر مبلغی کدام روش برایتان مناسب‌تر است. زمانی که انتقال وجه را به صورت آنلاین انجام می‌دهید، ناگزیر به یک درگاه پرداخت بانکی متصل می‌شوید. امروزه، شرکت‌های درگاه پرداخت اینترنتی خدمات خود را تنها به دریافت و پرداخت پول محدود نکرده و در حال توسعه خدمات و تسهیلات ارائه شده هستند. وندار یک درگاه پرداخت اینترنتی است که خدمات واریز بانکی و انتقال وجه آنلاین را به صورت سریع و ایمن ارائه می‌دهد. از دیگر خدمات این شرکت میتوان به مدیریت دریافت و پرداخت‌ها، تسویه در کمترین زمان ممکن، ارائه گزارش‌های مالی شفاف و مدیریت چند کسب‌و‌کار با یک حساب اشاره کرد.
شماره شبا بانک مسکن چیست؟
در هر حساب بانکی یک شناسه واحد به نام شماره شبا (Sheba) وجود دارد که معادل انگلیسی شماره شبا IBAN مخفف (International Bank Account Number )به معنی شماره حساب بانکی بین المللی است، که یک استاندارد ملی است و در چارچوب استانداردهای جهانی با هدف یکپارچه سازی حساب های بانکی تعریف شده است.
شما می توانید شماره شبا 24 رقمی را به صورت حضوری از طریق بانک و یا به صورت غیر حضوری و آنلاین از سامانه شبکه استعلام بدست آورید. نکته بعدی که باید در مورد شماره شبا بدانید این است که شماره شبا مانند شماره کارت منقضی نمی شود و نقل و انتقالات مالی با امنیت بیشتری انجام می شود و امنیت حساب شما به خطر نمی افتد.
شماره شبا چه کاربردی دارد؟
یکی از بهترین مزیت های دیگر این امکان بانکی سقف انتقال شبا بانک مسکن است که تا سقف پنجاه میلیون تومان را به راحتی می توانید از طریق پایا یا ساتنا انتقال دهید. جالب است بدانید که داشتن شماره شبا امکان انجام تراکنش های خارج از کشور را نیز به شما می دهد. اگر قصد دارید برای کسب و کار شخصی خود دستگاه کارتخوان (POS) تهیه کنید حتما می بایست شماره شبا خود را در اختیار داشته باشید.
چرخه انتقال پایا و ساتنا چیست؟
اگر بخواهیم به زبان ساده سیستم پایا و ساتنا را توضیح دهیم باید بگوییم که پایا یک سیستم تبادل اطلاعات بانکی می باشد، به تمامی بانک ها این اجازه را می دهد که کاربران تبادلات بانکی خود را به صورت الکترونیک انجام دهند. یعنی زمانی که شما از سیستم پایا و ساتنا استفاده می کنید دستور واریز و یا برداشت وجه در حساب های سایر بانک ها صادر می شود. بانک مرکزی با ارئه این سامانه امکان حواله الکترونیکی را فراهم آورده است و خیلی راحت می توان پول را از حساب خود به حساب شخص دیگر به حساب بانک های دیگر انتقال داد. شما در هر زمانی که می خواهید می توانید با شماره شبا از طریق پایا و ساتنا انتقال وجه را انجام دهید، اما در ساعت های مشخص که توسط بانک مرکزی تعیین شده است واریز صورت می گیرد.
- ساعت کاری 3:45 صبح
- ساعت کاری 10:45 صبح
- ساعت کاری 14:30 ظهر
نحوه محاسبه شماره شبا بانک مسکن از طریق شماره حساب
محاسبه شبا از طریق شماره حساب با استفاده از تعدادی فرمول ریاضی قابل انجام است. به این صورت که با ترکیب کد بانکی و شماره حساب به همراه یک عدد خاص میتوان شماره شبا بانک مسکن را با حساب بانکی به دست آورد ولی مشکل بزرگ این است که آیا شماره شبا ایجاد شده صحیح است یا خیر؟ شبکه استعلام این امکان را در اختیار کاربران خود قرار داده است که با پرداخت کامرزد بانکی، صحب شماره شبا خود را استعلام گرفته و نام صاحب حساب بانک مسکن خود را مشاهده کنند. برای استفاده از این سرویس شما کافیست از فرم محاسبه گر بالای همین صفحه استفاده کنید و با سرعت بالا شماره شبا خود را دریافت کنید. دقت داشته باشید که در ورود شماره حساب خود دقت کافی را به خرج دهید و از درست بودن نام صاحب حساب اطمینان حاصل کنید.
دریافت شماره شبا با شماره کارت بانک مسکن
یکی از مهم ترین اعدادی که ما با آن سر و کار داریم شماره کارت بانکی ماست. با توجه به افزایش هزینه نقل و انتقالات بانکی توسط بانکی مرکزی انتقال پول از طریق شماره کارت بانک مسکن شاید دیگر منطقی نباشد. از طرفی شماره شبا تنها گزینه جهت انتقال پول با کمترین هزینه بانکی است. اما مشکل اینجاست که با محاسبات عددی نمی توان شماره کارت را به شماره شبا بانک مسکن تبدیل نمود. شبکه استعلام با افتخار اعلام می کند که موفق به راه اندازی سرویسی شده است که به آسانی می توانید با پرداخت کارمزد بانکی شماره کارت بانک مسکن خود را به شماره شبا تبدیل کنید. برای اینکار کافیست شماره کارت خود را در فرم تبدیل گر بالای همین صفحه قرار داده و بر روی دکمه محاسبه کلیک کنید. پس از پرداخت کارمزد بانکی شماره شبا محاسبه شده به شما نمایش داده خواهد شد.
تبدیل شماره کارت به شماره حساب بانک مسکن
علاوه بر سرویس تبدیلگر شماره شبا بانک مسکن، سرویس تبدیل شماره کارت به شماره حساب بانک مسکن نیز بر روی شبکه استعلام فعال شده است. شما همزمان با تبدیل شماره کارت خود به شماره شبا در صفحه نهایی شماره حساب مقصد خود را نیز مشاهد خواهید کرد. عملا با یک محاسبه دو نتیجه دریافت خواهید کرد.
شماره شبا محاسبه شده فعال می باشد؟
اگر شما شماره حساب و شماره کارت خود را صحیح نماید سیستم مطابق شماره ورودی شماره شبا را حساب خواهد کرد. پس لطفا در وارد کردن اطلاعات ورودی دقت بالا به خرج دهید. و در ادامه نام صاحب حساب را با دقت بررسی فرمایید و در ادامه شماره شبا را در سامانه انتقال پولی خود نیز مجدد بررسی کنید.
همه چیز درباره شماره شبا بانک مسکن
از آنجا که هر بانک، از سیستم شماره‌گذاری منحصر به فردی برای حساب مشتریان خود استفاده می‌کند، در نتیجه شماره‌ی مشترکی میان بانک‌ها رواج ندارد و نمی‌توان به سهولت این انتقال حساب را انجام داد. به همین دلیل اگر تا پایان مقاله با ما همراه باشید ما به شما روشی را معرفی می‌کنیم که بتوان بدون پرداخت کارمزد و به سادگی آب خوردن مبلغ مورد نظر خود را از یک بانک به بانک دیگر انتقال داد: شماره شبا! از آنجا که که برای دریافت شماره شبا بانک بانک مسکن، تا اطلاع ثانوی تنها از شماره حساب خود می‌توانید آن را دریافت نمایید. اما چرا شماره شبا نیاز است؟ شماره شبا، شماره‌ای است که مشترک بین تمامی بانک‌هاست و انتقال پول را بدون پرداخت کارمزد و بدون هیچ‌گونه اشتباهی، برای شما میسر می‌نماید. فراموش نکنید که با این شماره شبا، نه تنها تراکنش‌های داخلی، بلکه می‌توانید تراکنش‌های بین‌المللی را نیز انجام دهید. از آنجا که کارت‌های بانکی این ویژگی را دارند که تنها حساب‌های درون بانکی را به یکدیگر متصل می‌نمایند، سامانه‌های پردازشگری که به شما در نوشتن شماره‌ی شبا کمک می‌کنند، نمی‌توانند از شماره‌ای که بر روی کارت‌های بانکی نوشته شده است استفاده کنند. برای دریافت شماره شبا بانک مسکن نیاز است تا شماره کارت خود را به شماره شبا تبدیل نماییم. اما توجه کنید که شماره کارت به شماره حساب ارتباطی ندارد، به همین دلیل نمی‌توانید به طور مستقیم شماره شبا را از شماره کارت استخراج کنید. از این رو اولین قدم این است که شماره کارت خود را به شماره حساب تبدیل کنید و پس ازآن میتوان به دریافت شماره شبا بانک بانک مسکن با شماره کارت اقدام نمود. برای انتقال وجه از طریق شماره شبا، از سامانه‌های ساتنا یا پایا می‌توانید استفاده کنید. سامانه ساتنا در مورد مبالغی استفاده می‌شود که پایین‌تر است و از سه شیوه به این شرح قابل انتقال است: شعب بانک، اینترنت بانک و یا موبایل بانک. از طریق شعب بانک تا سقف 500 میلیون ریال، اینترنت بانک تا سقف 150 میلیون ریال و مجموع 600 میلیون ریال و موبایل بانک تا سقف 150 میلیون ریال این کار می‌توانید این جابجایی را انجام دهید. در سامانه ساتنا دو راه وجود دارد، که یکی شعب بانک برای مبالغ نامحدود و دیگری اینترنت بانک است که با استفاده از رمز ثابت 500 میلیون ریال و با استفاده از دستگاه توکن 2 میلیارد ریال می‌توانید انتقال وجه داشته باشید. شماره‌ی شبای هر فرد متشکل از 24 رقم است که می‌توانید به وسیله شماره‌حساب خود آن را به دست آورید. ترتیب این عدد از ترکیب کد بانک، نوع حساب و شماره‌ی حساب هر فرد تشکیل شده است.
هر شبا، علاوه بر 24 رقمی که گفته شد دارای 2 کاراکتر دیگر نیز هست که شامل دو حرف ابتدایی نام کشور مبدا است و در ایران IR است
در ۲۵ دیماه سال ۱۳۱۷ بانک رهنی با مشارکت وزارت دارایی وقت و بانک ملی ایران با سرمایه دویست میلیون ریال بعنوان بانکی تخصصی در امر مسکن و ساختمان تاسیس و از آغاز سال ۱۳۱۸ رسماً فعالیت خود را آغاز کرد. موضوع فعالیت بانک رهنی را موضوعات بانکی مرتبط با امر مسکن تشکیل می داد. پرداخت تسهیلات در برابر رهن اموال غیر منقول با هدف خرید، احداث، تکمیل، تعمیر و اعطای اعتبار به شرکت های ساختمانی بخش عمده فعالیت بانک را در بر می گرفت. بانک از همان بدو تاسیس اعطای وام های ساختمانی را مشروط به ارایه نقشه مصوبه شهرداری نمود و در هر فرصتی بوسیله مهندسین خود صاحبان ساختمان را در امور ساختمانی ارشاد می نمود و در نتیجه خانه هایی که با کمک مالی بانک رهنی ایران برپا می گردید خانه هایی محکم و مجهز بود. به دنبال پیروزی انقلاب اسلامی، بانک مسکن در سال 1358 براساس طرح ادغام بانک ها (مصوب 1358/03/17شورای انقلاب اسلامی) از ادغام بانک های رهنی ایران، ساختمان، شرکت سرمایه گذاری های ساختمانی بانک های ایران و 13 شرکت پس انداز و وام مسکن (کوروش، اکباتان، پاسارگاد در تهران و سایر مراکز استانها از جمله همدان، کرمانشاه، مازندران، گرگان، سمنان و آبادان) تشکیل گردید که در این بخش به اختصار تاریخچه هرکدام آورده شده است. طیف غالب ترکیب جدیدی که تحت عنوان بانک مسکن فعالیت های بانکی خود را در بخش ساختمان و مسکن آغاز نمود، را از هر حیث بانک رهنی ایران تشکیل می داد. در حال حاضر بانک مسکن با شبکه گسترده خود در سطح کشور به عنوان بنگاه اقتصادی معتبر علاوه بر تولید واحدهای مسکونی، در جهت اعطای تسهیلات و خدمات بخش مسکن شامل تسهیلات ( مضاربه ، اجاره به شرط تملیک در امر تهیه مطب ، دفترکار ، و خرید تجهیزات پزشکی ) افتتاح حساب جاری ، صدور انواع ضمانت نامه‌ها ، حوالجات، خدمات چک فاکس ، چک مسافرتی، انواع امور ارزی و اعتبار اسنادی و انواع خدمات الکترونیکی سامانه تسویه ناخالص آنی (ساتنا) ، تلفنبانک ، مسکن کارت ، pin pad، دستگاه خود دریافت اقساط ، دستگاه خود پرداز ، pos ، محاسبه سود سپرده‌ها ( در محیط وب ) کارت هدیه و پایگاه‌های شبانه‌روزی فعالیت می‌نماید. سازمان و نیروی انسانی چنانچه دو یا چند نفر به طریق هماهنگ شده ای به منظور نیل به اهداف مشترک،همکاری و اشتراک مساعی داشته باشند، در این صورت افراد مزبور یک سازمان را به شکل ساده تشکیل داده اند . بانک مسکن نیز بطور قطع و یقین به منظور نیل به اهداف خود ، از طریق تقسیم امور و فعالیت ها به تعیین ساختار سازمانی مبادرت نموده است که شامل واحدهای صف و ستاد می باشد که تا بحال نیز به این شیوه عمل نموده و لیکن تغییرات بسیاری را از زمان تاسیس تا بحال تجربه کرده است. اصولاً سازمان بانک های تخصصی نسبت به بانکهای تجاری از تفاوتهایی برخوردار است. بنابراین اجرای عملیات در اینگونه بانک ها نیازمند استفاده از ابزار و روشهای حرفه ای و تخصصی ویژه ای می باشد و لذا سازمان بانک مسکن گرچه مشابه بانک های تجاری است ولی در عمل از تفاوتهایی نیز برخوردار است. واحدهای اجرایی ( صف ) در بانک شامل شبکه شعب در مناطق و شهرهای مختلف می باشد و عملیات بانکی عموماً توسط شعب انجام می گیرد. واحدهای ستادی شامل ادارات مرکزی است که وظیفه هدایت، تدارکات، مشورت و راهنمایی واحدهای صف را برعهده دارد. همگام با توسعه شعب در بانک و به منظور ساماندهی بیشتر امور و در راستای سیاست تفویض اختیار و عدم تمرکز امور، فعالیت واحدهای سرپرستی در مناطق مختلف بانک طی سال 1369 آغاز گردید که از جمله واحدهای واسطه ای بین ستاد و صف محسوب می گردد. شعب بانک بر مبنای محل عملیات (مناطق جغرافیایی ) و ادارات مرکزی بر مبنای وظیفه ( تخصص) شکل گرفته است. به منظور بررسی وضعیت ساختار سازمانی و شبکه بانک به عملکرد هر یک از واحدهای فوق به ترتیب پرداخته می شود.