اضافه وزن و چاقی خود زمینه‌ساز دیابت نوع دو، فشار خون بالا، چربی خون بالا و بیماری‌های قلبی عروقی است.
بنابر اعلام دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، البته با رعایت نکاتی در تغذیه خود در تعطیلات نورزوی می‌توانید از بروز اضافه وزن و چاقی پیشگیری کنید:
– از انواع شیرینی‌های ساده و در اندازه کوچک برای پذیرایی میهمانان خود استفاده کنید. تا میهمانان با افزایش دریافت قند و چربی اضافی مواجه نشوند. خودتان نیز اگر مایل به مصرف شیرینی هستید، از شیرینی‌های ساده و کوچک و به مقدار کم استفاده کنید. شیرینی‌های تازه که با مقادیر زیاد شکلات، خامه یا ژله تهیه می‌شوند، میزان کالری بالایی دارند و مقادیر زیادی قند و چربی وارد بدن می‌کنند که علاوه بر اضافه وزن، بالارفتن میزان چربی‌های خون را نیز به دنبال خواهد داشت. بر این اساس توصیه می‌شود در طول روز اگر به میهمانی‌های متعددی می‌روید حساب تعداد شیرینی‌هایی را که می‌خورید، داشته باشید. اگر در یک دید و بازدید شیرینی میل کردید، در دید وبازدید بعدب به‌جای شیرینی یک عدد میوه مصرف کنید.
– میوه‌ها علاوه بر دارا بودن ویتامین‌ها و املاح معدنی که برای حفظ سلامت بدن لازمند، حاوب ترکیباتی به‌نام آنتی‌اکسیدان هستند که نقش آن‌ها در پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر ازجمله دیابت، بیماری‌های قلبی و عروقی و سرطان‌ها شناخته شده است. آنتی‌اکسیدان‌ها از طریق ترکیب شدن با رادیکال‌های آزاد که به دنبال واکنش‌های اکسیداسیونی در بدن تولید می‌شوند، از آسیب و تخریب سلول‌های بدن جلوگیری می‌کنند. درمیان میوه‌ها، مرکبات و سیب از پرخاصیت‌ترین‌هاست. مصرف موز به دلیل داشتن کالری زیاد باید محدود شود. همچنین از آنجایی که خیار کالری بسیار کمی دارد و جای میوه را می‌گیرد، برای کسانی که اضافه وزن دارند یا مراقب قند خون خود هستند بسیار مناسب است.
– برای صرف چای، به‌جای قند و شکلات، از کشمش، توت خشک یا خرما در حد کم استفاده کنید. اگر قهوه و نسکافه برای پذیرایی سرو می‌شود از نوع بدون قند آن استفاده کنید.
– درمصرف آجیل زیاده‌روی نکنید. انواع مغز‌ها وتخمه‌ها حاوی مقادیر زیادی چربی هستند. به طوری که هر ۱۰۰ گرم آن‌ها حاوی ۵۰۰ تا ۶۰۰ کالری است. از انواع آجیل‌های بدون نمک یا کم نمک استفاده کنید. آجیل‌های شور با داشتن مقادیر زیاد نمک، زمینه را برای فشار خون بالا فراهم می‌کنند. به‌ویژه افرادی که به فشار خون بالا دچار هستند و همچنین بیماران قلبی عروقی باید از مصرف آجیل‌های شور اجتناب کنند.
– در وعده ناهار و شام، اگر چندین نوع غذا سرو می‌شود، تا حد امکان به یک نوع غذا بسنده کنید و برای احتراز از دریافت زیاد کالری که با مصرف غذا‌های چرب و سرخ شده وارد بدن می‌شود، سعی کنید نیمی از بشقاب خود را با سالاد و سبزی پر کنید. به این ترتیب میزان دریافت کالری حاصل از غذای مصرفی محدود می‌شود. ضمنا سالاد و سبزی به دلیل داشتن فیبر، جذب چربی‌ها و مواد قندی را نیز کاهش داده و بدین ترتیب از اضافه وزن جلوگیری می‌کند.
نکات مهم در دید و بازدید‌های عید
– سعی کنید از شیرینی‌های کوچک و کم شیرین استفاده کنید.
– مجبور نیستید طی هر دیدار از تمام مواد غذایی موجود در منزل میزبان استفاده کنید.
– درصورت امکان فاصله‌های بین چند دیدار را پیاده طی کنید.
– از انواع شربت‌های خانگی کم شیرین مانند شربت سکنجبین، شربت خاکشیر، شربت به لیمو، شربت آبلیمو و … استفاده کنید.
– به تغذیه سالمندان و کودکان توجه بیشتری کنید تا از پرخوری و یا بیش‌خواری آن‌ها جلوگیری شود.
– درصورت نبود زمان کافی برای پخت و پز غذا در ایام عید به جهت دید و بازدید‌های زیاد و مصرف آجیل و شیرینی و میوه در طی روز سعی کنید وعده ناهار و شام بسیار سبک مانند استفاده از نان و پنیر وسبزی، نان و پنیر و خیارو گوجه فرنگی، فرنی، سوپ‌های ساده و … استفاده کنید و از مصرف غذا‌های آماده و پرچرب و فست فود‌ها خودداری کنید.
– بلافاصله پس از صرف شام نخوابید یا قبل از خواب آجیل زیاد مصرف نکنید.
– توجه بیشتر به مصرف آجیل وشیرینی در ایام نوروز شما را از مصرف سایر گروه‌های غذایی مانند شیر و لبنیات، گوشت و حبوبات و سبزی و میوه دور می‌کند. در نوروز سعی کنید بیشتر از انواع سبزی‌های خام و پخته خصوصا سبزی خوردن و سالاد خانگی استفاده کنید.