غزال زیاری– یک بالون بسیار بزرگ که در آسمان نیمکره جنوبی دیده می‌شود، در حقیقت جدیدترین تلسکوپ ناسا به نام SuperBIT است که داده‌های باکیفیت هابل را از لایه‌های بالایی جو دریافت می‌کند. در هفته‌های اخیر، بالون بزرگی در قسمت بالایی جو در نیمکره جنوبی کره زمین مشاهده شد و نگرانی‌هایی را در مورد احتمال جاسوسی بودن این بالن، مانند آنچه دولت آمریکا در ماه فوریه ساقط کرد، ایجاد نمود.
اما واقعیت این است که این بالون شناور عظیم، در حقیقت جدیدترین تلسکوپ ناساست که تلسکوپ تصویربرداری بالون فوق‌فشار (SuperBIT) نام دارد و به جای آنکه از افراد و ساکنان کره زمین جاسوسی کند، در فضا و کیهان مشغول کاوش است.
این بالون عظیم‌الجثه که از یک زمین فوتبال عریض‌تر است، روز شانزدهم آوریل از واناکای نیوزیلند به آسمان فرستاده شد و از آن زمان تا حالا، دو چرخش کامل را دور نیمکره جنوبی انجام داده. طبق بیانیه ناسا، این طولانی‌ترین پرواز پیوسته یک تلسکوپ بالونی است.
در روز ششم می، عکاسی به نام اروین انریکه ساندووال، تصویر واضحی از SuperBIT را در حدود ۴۰ کیلومتری بالای منطقه کوایکه در جنوب شیلی ثبت کرد و در این رابطه گفت:« ما می‌توانستیم در آسمان عصر این تلسکوپ را در ارتفاعی بالا ببینیم. واقعا بزرگ بود.»
هدف اول SuperBIT جستجوی شواهدی از “ماده تاریک” است که با گرفتن تصاویر دقیقی از کهکشان در راستای شناسایی نشانه‌هایی از عدسی گرانشی صورت می‌گیرد و می‌تواند سرنخ‌هایی را درباره هویت واقعی این ماده فراوان و نامرئی ارائه کند.
نتایج تحقیقات اخیر که در اواسط آوریل در مجله Nature Astronomy منتشر شد، حکایت از آن دارد که نور از حلقه‌های اینشتین (پدیده‌ای که از تغییر شکل نور رسیده از یک منبع مثل کهکشان یا ستاره به یک حلقه، که از همگرایی گرانشی نور منبع توسط یک جرم بسیار بزرگ مانند یک کهکشان دیگر یا سیاهچاله ناشی می‌شود) که به طرز عجیبی منحرف شده‌اند، ممکن است هویت واقعی ماده تاریک را مشخص کند.
بیشتر بخوانید:
طبق گزارش وب‌سایت SuperBIT، این تلسکوپ در بالاترین ارتفاعش، تقریبا ۹۹.۲% از اتمسفر زمین را پشت سر می‌گذارد؛ یعنی در منطقه‌ای قرار می‌گیرد که آنقدر حجم هوا کم و ناچیز است که نمی‌تواند مانع از دیده شدن ستاره‌ها شود. در این ارتفاع، تلسکوپ این توانایی را خواهد داشت که چه در طول روز و چه در هنگام شب، عکاسی کند.
Spaceweather.com در گزارشی به این نکته اشاره کرده که فضانوردان معتقدند که داده‌های جمع‌آوری شده توسط SuperBIT، از نظر کیفی قابل مقایسه با تصاویر تلسکوپ هابل است. این تلسکوپ ناسا، تا حالا چندین عکس خیره کننده از کهکشان‌های دوردست گرفته است. اما کاربرد این گونه بالون‌ها تنها در علم نجوم نیست. در ژوئن سال ۲۰۲۰، کمپانی توریسم فضاییSpace Perspective، برنامه‌هایش برای بردن افراد معمولی به لبه فضا با بهره‌گیری از چنین بالونهایی را اعلام کرد.
منبع: Livescience