رضا شاه ، خودِ خدا (۵)

سرریدر بولارد، سفیر بریتانیا در ایران،دیپلمات و نویسنده بریتانیایی،در کتاب «نامه هایی از تهران» می نویسد:
بعضی از اقدامات رضاشاه:
۱-شاه در انتخابات مداخله می کرد و مجلس آلت دستش بود.آن روزنامه هایی که اجازه فعالیت می یافتند،جرئت گفتن یک کلمه علیه او یا سیاستش را نداشته اند.به طریق اولی حیات مطبوعات به معنی متعارف تقریبا خاتمه یافته بود.
۲-او ایرانیان را با اعمال خشونت تحقیر می کرد؛ حتی وزرایش را نیز معمولا با لگد یا پهنای شمشیرش می زد.
۳-شاه عده ای از ایرانیان برجسته را بدون محاکمه کشت؛ به طور مثال مدرس (یک رهبر ایرانی) و تیمور تاش(وزیر محترم دربار).
۴-تمام درآمدهای نفت را تحت کنترل خودش گرفت و البته بدون نیاز به تصویب کسی،خرج تسلیحات کرد.
۵-وقتی او استعفا داد،در بودجه دولت کسری وجود داشت؛در حالی که موجودی حساب شخصی او در بانک معادل ۶ میلیون پوند بود.
۶ -شاه به دلیل طرح های صنعتی از کشاورزی،عظیم ترین کسب و کار مردم ایران،غفلت کرد.سودمندی بعضی از طرح هامشکوک به نظر می رسید؛مانند ذوب آهن و فولاد که قرار بود ۲ میلیون پوند برای آن هزینه شود.
۷-او صنایع سودده را به منزله مایملک شخصی برای خود نگاه می داشت؛حال آنکه صنایع غیرسودده را به دولت وا می گذاشت.کارخانه ها پر از افرادی بود که عملا کارگر اجباری محسوب می شدند و حقوق ناچیزی می گرفتند.
۸ -شاه راه آهن پرهزینه ای از محل درآمدهای جاری ساخت که نتیجه آن فقیر شدن طبقات کم درآمد ملت بود و سهم بی تناسبی از انحصارات دولتی بر روی شکر،چای،دخانیات و کبریت به آنان تحمیل شد.
۹ -او مناطق گسترده ای از اراضی کشاورزی مرغوب را از راه مصادره تصاحب کرد.بسیاری از املاک دیگر را از طریق تحت فشار گذاشتن مالکان به دست آورد؛ به طور مثال با قطع منبع تامین آب تا زمانی که قیمت نازل پیشنهادی مورد قبول مالک اصلی قرار می گرفت.به هنگام کناره گیری اش مشغول تصاحب منطقه ای وسیع از اراضی مرغوب در نزدیک کرند از راه خرید اجباری به نفع شخص خودش بود.
۱۰ -شاه کشت برنج در اصفهان را ظاهرا برای در امان داشتن مردم اصفهان از مالاریا ممنوع کرد؛ ولی در واقع هدف او حفظ برنج شمال خود از رقبایش بود.
۱۱-او به حدی غله صادر کرد که وقتی جنگ در اروپا شروع شد،در سیلوهای عظیمی که ساخته بود،ذخیره ای وجود نداشت.او مجبور شد برای کسب مجوز برای خرید غله از هند به بریتانیا متوسل شود و این خواسته مورد قبول واقع شد.همه این ها در حالی بود که ما هم از نظر غله و هم حمل و نقل در مضیقه بودیم.بعد از حمله ۱۹۴۱ م(۱۳۲۰ شمسی) کشتی های متفقین می بایست با به خطر انداختن جان ملوانان غله به ایران حمل می کردند؛کشوری که با در پیش گرفتن سیاستی عاقلانه می توانست غله صادر کند.
۱۲-مدارس آمریکایی که سیف پور فاطمی آن همه آن ها را ستوده و مدارس انگلیسی که او در یکی از آن ها تحصیل کرده است،در سال ۱۹۴۰ م(۱۳۱۹ شمسی) در یک هیجان ناشی از ملیت گرایی به وسیله رضا شاه تعطیل شد.
۱۳-اعمال شاه که منجر به نارضایتی عمومی می گردید هم خیلی عمده نبود و گاه شامل خست های جزئی او می شد؛از قبیل استفاده از آبی که می بایست باغ های سبزی مردم را آبیاری می کرد.برای (آبیاری) باغچه های گل کاخ ها.در آخرین سال سلطنتش به شهرداری تهران دستور داد باغ شهرداری را برای احداث یک هتل به او بفروشد.
۱۴-شاه در حالی که تعدادی قصر بی استفاده در تهران ساخت،درمورد تامین آب لوله کشی هیچ کاری نکرد و گذاشت مردم تهی دست پایتختش حتی برای آب آشامیدنی محتاج جوی خیابان باقی بمانند.