زاکانی روی هوا وعده داد؛ مترو زیر زمین کشیده نشد

به گزارش مجله ایرانی در این شرایط و در سال‌های اخیر و استقرار شورا و شهردار حال حاضر تهران در سال 1400، از سوی مدیریت شهری جدید عنوان شد که با تکمیل تقاطع‌های غیر همسطح موجود، بالغ بر 700 کیلومتر از مسیر تردد شهری شهروندان کاهش می‌یابد. طرح این موضوع با توسعه 120 درصدی معابر که پیش از این عنوان شد مغایرت دارد.

اگر بیش از نیاز ساخته شده است، پس چرا این حجم از تردد اضافه به شهروندان تحمیل می‌گردد که مدیریت شهری به دنبال کاهش آن ‌است؟

این به مفهوم ساخت تعداد زیادی دوربرگردان جدید و نیز ساخت ورودی و خروجی‌های مختلف و جدید در بزرگراه‌هایی است که بیش از صد درصد تحقق یافته بوده‌اند. 

با همه اینها، در حال حاضر در شهر تهران، مواجه با ساخت تقاطع‌های متعدد یاد شده هستیم که البته برخی از آنها نیز مورد بهره‌برداری قرارگرفته‌اند و اثرات مثبت و منفی آنها را به خوبی می‌توان دید.

علیرضا زاکانی در بهره‌برداری ایستگاه مترو توحید در خط7 (در تقاطع با خط 4 )در تاریخ اول دیماه 1400، تاکید کرد که «چهار خط باقیمانده مترو تهران (خطوط 8تا 11 )به طول حدود 160کیلومتر را به همراه 50 کیلومتر خطوط باقیمانده موجود، در طول 4ساله این دوره مدیریت شهری به اتمام می‌رساند!» 

این ادعا در حالی که ساخت مجموع 250کیلومتر خطوط موجود، بیش از 50 سال به طول انجامیده بود، عجیب، غیر قابل‌باور و بیشتر یک اشتباه سهوی به نظر می‌رسید. این ادعا و شگفتانه، در موقعیت‌های دیگر نیز تکرار شد. 

در نگاه متخصصین، که ساخت هر خط را در مدتی بالغ بر 10 سال تجربه نموده بودند، عجیب‌تر و غیرقابل تصورتر بود. عجیب‌تر اینکه تاکید بر این موضوع، نه تنها از سوی شهردار محترم با تخصص پزشکی هسته‌ای مطرح شد، بلکه از سوی مدیران عالی معاونت حمل و نقل نیز، حتی در مرحله شعار، بر این کار غیرممکن تاکید شد.

برای تحقق این وعده فوق‌ بزرگ، شهر و شهرداری تهران به ده‌ها دستگاه (TBM) حفار مکانیزه (یک دستگاه برای ساخت هر 5 تا 10 کیلومتر تونل)، فعال شدن ساخت تمامی ایستگاه‌ها به طور هم‌زمان به فاصله یک کیلومتر از هم (تبدیل تمامی شهر به کارگاه بزرگ ساختمانی)، ساخت 2500 واگن مترو در طول 4 سال، تامین مالی 11میلیارد دلار (ساخت هر کیلومتر خط مترو بین 50 تا 55 میلیون دلار هزینه دارد)در طول  4سال نیازمند است. برای شهری که بودجه سالانه آن به 2 تا 3میلیارد دلار در سال برای اداره کل شهر نمی‌رسد! و فقط بودجه مترو در آن در سال، به 750 میلیون دلار نیز نرسیده است!

در انتها مناسب است تا به بودجه‌های شهرداری حوزه مترو که نیازمند پیمانکاران تخصصی و تامین مالی قابل توجه است نگاهی کنیم.

تحقق بودجه سال 1401 (که آخرین بودجه تفریغ شده توسط شورای شهر است)می‌تواند کمک مناسبی در جمع‌بندی رویکرد شهرداری در این رابطه ارایه دهد. 

بر اساس نظر کمیته بودجه شورای اسلامی شهر تهران، در حالی که در بودجه 50 هزار میلیارد تومانی سال 1401، مبلغ 18 هزار و 300 میلیارد تومان برای توسعه حمل و نقل عمومی پیش‌بینی شده بوده است. به‌دلیل افزایش چشمگیر درآمدهای شهرداری، ناشی از وصول عوارض ساخت و سازها، کل بودجه به 80 هزار میلیارد تومان افزایش یافت. ولی بودجه محقق شده حمل و نقل عمومی به 15 هزار میلیارد تومان (که بخش‌های قابل توجهی از آن نیز به هزینه‌های جاری اختصاص داشته است) کاهش یافته است. به عبارت بهتر، نسبت به افزایش بودجه 160 درصدی کل شهرداری، فقط 51درصد بودجه حمل  و نقل عمومی (اگر به همان نسبت رشد در نظر گرفته شده باشد)محقق شده است.