شیاف پروژسترون در بارداری، چه کاربردی دارد؟

موارد مصرف شیاف پروژسترون

شیاف پروژسترون در موارد مختلفی به‌عنوان درمان استفاده می‌شود. همان‌طور که پیش‌تر هم گفتیم مهم‌ترین کاربرد شیاف پروژسترون در حفظ بارداری، کمک به افزایش ضخامت آندومتر، افزایش خون در بافت رحم و جلوگیری از انقباضات رحمی است. شیاف پروژسترون ممکن است با صلاح‌دید پزشک، برای درمان سندرم پیش از قاعدگی، افسردگی پس از زایمان و به‌عنوان داروی ضروری در درمان ناباروری با روش‌هایی همچون IVF نیز تجویز شود. شیاف پروژسترون یک شیاف واژینال است. استعمال این شیاف به جهت حفظ بارداری تنها به همین صورت ممکن است. در صورت تجویز این دارو برای شما، قبل از استفاده حتماً راهنمای دارو را مطالعه و از قطع خودسرانه دارو جدا خودداری کنید.

نحوه عملکرد پروژسترون چگونه است؟

در تخمک گذاری طبیعی زنان در نیمه‌ی دوم چرخه‌ی قاعدگی، جسم زرد که از فولیکول غالب که تخمک از آن آزاد شده است، پروژسترون ترشح می‌کند. از آنجا که جسم زرد بر این قسمت از چرخه تسلط دارد، به عنوان فاز لوتئال شناخته می‌شود. پروژسترون باعث تحریک ترشحی غدد رحم می‌شود، عروق داخلی اندومتر رحم را افزایش می‌دهد و در آماده سازی برای کاشت جنین آندومتر را تثبیت می‌کند. این هورمون همچنین در تعامل با گیرنده‌های پروژسترون در سلول‌های T گاما / دلتا منجر به بیان پروتئینی می‌شود که با سلول‌های کشنده طبیعی به خصوص در فاز جنین مادر تداخل ایجاد می‌کند. مکمل پروژسترون دارای مزایایی در ارتقاء باروری، جلوگیری از سقط جنین و حتی جلوگیری از زایمان زودرس است.

مشخص شده است که درمان با شیاف‌های واژن به میزان قابل توجهی باعث بهبود میزان بارداری در زنانی می‌شود که یک نقص فاز لوتئال علی‌رغم داشتن قاعدگی منظم و رسیدن به یک فولیکول بالغ دارند. پروژسترون بر روی رحم عمل می‌کند و در آماده‌سازی تخمک‌های بارور شده برای کاشت کمک می‌کند. اگر حاملگی تایید شود، اعمال پروژسترون به مدت ۳۸ روز ادامه دارد. این عمل تا زمانی که جفت به طور کامل رشد کند، به حفظ بارداری کمک شایانی می‌نماید و پس از آن پروژسترون را برای تقویت حاملگی ادامه می‌دهند. معمولا شیاف پروژسترون از هفته پنجم بارداری و تا قبل از هفته‌ی ۱۶ بارداری تجویز می‌شود.

شیاف پروژسترون در دوران بارداری

حفظ تعادل هورمون پروژسترون در بارداری برای همه خانم‌ها مهم است و حتی این هورمون به رشد جنین نیز کمک می‌کند. جفت خود به تنهایی هورمون پروژسترون را بعد از هفته هشت بارداری تولید می‌کند و این مقدار با افزایش هفته‌های بارداری نیز بیشتر می‌شود. بنابراین چه نیازی به استفاده از شیاف پروژسترون در بارداری می‌باشد؟ این شیاف در افرادی که ترشح این هورمون در بدنشان با اختلالاتی مواجه شده است، کمک می‌کند تا بارداری حفظ شود و جنین سقط نشود. بنابراین دانستید که پروژسترون به عنوان هورمون بارداری شناخته می‌شود و برای بارداری با لقاح آزمایشگاهی یا همان روش ivf نیز کاربرد دارد. لایه رحم با استفاده از این هورمون توسعه یافته و ضخامت لازم را برای رشد جنین تا پایان بارداری فراهم می‌کند.

شاید شما هم در بارداری خود ناچار به استفاده از شیاف پروژسترون باشید و ندانید که به چه دلیلی این مورد را برای شما تجویز کردند. به طور کلی پروژسترون در دسته هورمون‌های زنانه قرار دارد که در دوران بارداری بیشتر ترشح می‌شود تا بارداری را حفظ کند و زمانی که این هورمون کاهش یابد، در ماه‌های بالای بارداری ممکن است فرد دچار زایمان زودرس و یا در ماه‌های پایین بارداری دچار سقط جنین شود. در این مقاله با ما همراه باشید تا ببینید که آیا واقعاً لازم است تا از شیاف پروژسترون در بارداری استفاده کنید یا خیر.

طریقه مصرف شیاف پروژسترون در بارداری

برخی از خانم‌های بارداری که برایشان این دارو تجویز می‌گردد، سوال دارند که آیا باید حتما شیاف پروژسترون را از ناحیه واژینال استفاده کنند؟ این نوع دارو به سه شکل در داروخانه‌ها وجود دارد اما برای خانم‌های باردار تنها حالت استفاده از آن شیاف از ناحیه واژن است که البته هیچ دردی ندارد. بعد از اینکه شیاف را تا حدودی وارد واژن کردید، خود به خود کمی به سمت رحم کشیده می‌شود و در همان ناحیه حل می‌شود. توجه داشته باشید که با مشاهده هر نوع لکه بینی به طور خودسرانه به مصرف این دارو نپردازید و حتماً معاینات لازم را انجام دهید. این نکته بسیار مهم است که قبل از برداشتن و خارج کردن شیاف از نگهدارنده خود، حتماً دست‌های خود را بشویید تا هیچ آلودگی و میکروبی را همراه با این شیاف مستقیم وارد واژن خود نکنید.

شیاف پروژسترون در چه مواردی تجویز میگردد؟

معمولاً در زمانی که احتمال سقط برای فرد باردار وجود داشته باشد و یا لکه بینی حاصل از شروع سقط پیش آید و یا زمانی که خانم باردار در ماه‌های بالای بارداری دچار زایمان زودرس شده باشد و برای ادامه روند و حفظ جنین در شکم و عدم تولد در آن زمان شیاف پروژسترون تجویز می‌گردد. تجویز این شیاف برای دلایل دیگر نیز چندان مناسب نیست که البته ناگفته نماند برای ایجاد تعادل هورمون برای پریودی‌های منظم نیز ممکن است استفاده شود. مصرف شیاف پروژسترون رد بارداری برای همه خانم‌ها لازم نیست و نباید به طور خودسرانه از این دارو استفاده کنید. معمولاً داروخانه‌ها این شیاف را بدون نسخه نمی‌فروشند. متخصص زنان شما بعد از معاینات لازم ممکن است که این شیاف را تجویز کند.

پروژسترون چیست ؟

پروژسترون یک هورمون زنانه طبیعی است که هورمون بارداری نیز نامیده می شود زیرا ترشح آن قبل و در حین بارداری بسیار ضروریست. محل ترشح پروژسترون تخمدان است. پروژسترون در روند بارداری حتی برای خانم هایی که با روش کمک باروری باردار شدند، بسیار ضروری است.  پروژسترون رحم را برای بارداری آماده می کند و باعث حفظ محصولات بارداری و جنین می شود .البته در دوران بارداری معمولا بعد از هفته 9 بارداری جفت هم پروژسترون تولید می کند. محدوده نرمال پروژسترون خون در طی بارداری سطوح پایین پروژسترون در بارداری پروژسترون در بارداری در طی ماه های بارداری تغییر می کند. البته ابتدای بارداری ممکن است سطح پروژسترون کافی نباشد و دارو به ماد تجویز می شود تا جفت ترشح  پروژسترون را بر عهده بگیرد. از ابتدا بارداری تا آخر میزان پروژسترون رو به افزایش است.

اینکه آیا پروژسترون در روند پیشگیری از زایمان زودرس نقش درمانی خوبی دارد یا نه   انجمن زنان زایمان امریکا در 2023 براین موارد تاکید دارد که : پروژسترون واژینال ممکن است به عنوان یک گزینه درمانی برای بیماران با سابقه زایمان زودرس، حاملگی تک قلو و کوتاه شدن دهانه رحم در نظر گرفته شود، ولی شواهد علمی صد در صد تایید نمی کند که با پروژسترون می توان از زایمان زودرس پیشگیر ی نمود. البته موارد متعددسبب زایمان زودرس می شود و گاهی اوقات طول کوتاه سرویکس یا سابقه زایمان زودرس در مادر هم دخیل هستند و در تمام این موارد با نظر پزشم دارو تجویز می شود تولد زودرس یک مساله مهم بهداشتی است و قابل اهمیت می باشد.

 نحوه استفاده از شیاف واژینال

پروژسترون واژینال همچنین در درمان باروری به عنوان بخشی از فناوری کمک باروری (ART) برای زنانی که به دلیل کمبود پروژسترون طبیعی در بدن قادر به باردار شدن نیستند، استفاده می شود. پروژسترون واژینال همچنین برای جلوگیری از رشد بیش از حد پوشش داخلی رحم در زنان یائسه که تحت درمان جایگزینی هورمون استروژن هستند، استفاده می شود پروژسترون واژینال در ابتدای بارداری برای مادرانی که درد دارند و یا تهدید به سقط هستن استفاده می شود تا منبع اصلی پروژسترون که جفت هست شروع به تولید پروژسترون نماید. پروژسترون واژینال گاهی برای بانوانی که در سن یائسگی هستند و دچار خشکی واژن هستند تجویز می شود.