غزال زیاری: در روزهای پایانی سال ۲۰۲۳، یک نوجوان آمریکایی به نام ویلیس گیبسون، موفق شد تا در بازی آنلاین “Blue Scuti” نسخه سیستم نینتندو بازی ویدیویی تتریس را که برای اولین بار در سال ۱۹۸۹ منتشر شده بود، شکست دهد.
این اتفاق در شرایطی رقم خورد که طراحان اصلی تتریس بر این باور بودند که نمی‌توان این کار را انجام داد و این بازی، به صورت یک بازی بی‌پایان طراحی شده است. بعد از شروع بازی و با گذر زمان، قطعات سریع‌تر و سریع‌تر می‌افتند، تا زمانی که صفحه پر شده و کاربر دیگر قادر به انجام حرکتی نخواهد بود. برای موفقیت در این بازی، کاربر باید به امتیازات بالایی دست بیابد تا بانک حافظه بازی بیش از حد بارگیری شده و از کار بیفتد و در این زمان است که موفق خواهد شد؛ چرا که سیستم کامپیوتر دیگر قادر به ادامه دادن نخواهد بود.
بیشتر بخوانید:
اینکه چطور یک پسر سیزده ساله، این کار را انجام داد، به ما می‌گوید که محدودیت عملکرد انسانی در عصر دیجیتال در حال تغییر است.
شکستن رکورد هوش مصنوعی و تتریس
پیش از این، نسخه NES تتریس فقط توسط هوش مصنوعی به زانو درآمده بود. بدین ترتیب که یک برنامه طراحی شده ویژه می‌توانست بلافاصله وضعیت بازی تتریس را درک کرده و اقدامات را با سرعتی که کنسول قادر به ثبت آنهاست، انتخاب کند. این برنامه به شکل خستگی‌ناپذیر به بازی کردن ادامه داده و مرتکب اشتباه و خطایی نمی‌شد؛ ولی باید این را در نظر داشت که این فراتر از محدودیت‌های عملکرد انسان است.
در سال ۲۰۲۱، کاربر هوش مصنوعی که تتریس بازی می‌کرد، موفق شد تا از مراحلی از بازی رونمایی کند که تا پیش از آن هیچ انسانی به آن مراحل نرسیده بود. دقیقا مثل فیزیک در مرزهای سیاهچاله‌ها، واقعیت تتریس در مراحل بالایی دستخوش تغییرات حیرت‌انگیزی می‌شود.
در مرحله ۲۹، سرعت بازی ناگهان دوبرابر می‌شود؛ افراد کمی هستند که بتوانند تا مرحله ۲۹ بازی پیش رفته و تعداد کمتری می‌توانند در این مرحله به بازی ادامه دهند و سریع می‌بازند. وقتی امتیاز فرد از مرز ۱ میلیون امتیاز عبور می‌کند، اعداد با حروف جایگزین می‌شوند و در نهایت حروفی از مجموعه گرافیکی تتریس می‌شوند.
در نهایت رنگ‌های بلوک‌ها تغییر می‌کنند و در برخی از مراحل، همه چیز کاملا به رنگ صورتی است؛ در برخی مراحل، بلوک‌ها آنقدر تیره می‌شوند که به سختی می‌توان آنها را دید؛ به ویژه با سرعت بسیار بالایی که بلوک‌ها پائین می‌آیند.
استریمی که گیبسون منتشر کرد
گیبسون استریمی از بازی را در ۲۱ دسامبر سال ۲۰۲۳ منتشر کرد که در آن شاهد بودیم که او به مدت ۴۰ دقیقه بازی را با سرعت حیرت‌انگیزی انجام می‌دهد و در جریان همین دقایق، رکورد جدید دنیا در کسب بالاترین امتیاز را به نام خودش ثبت کرد.
در نهایت او پیغامی را دریافت کرد که متوجه شد غیرممکن را ممکن کرده و رسما بازی را به زانو درآورده است.
این دستاورد واقعی بود ولی اهمیت آن فراتر از قلمرو یک بازی کلاسیک به شمار می‌رود. کاری که گیبسون انجام داد و نحوه انجام آن، درس‌های کلی درباره نحوه یادگیری افراد و چگونگی غلبه بر محدودیت‌های عملکرد انسانی را به ما می‌آموزد.
یادگیری اجتماعی و تکامل فرهنگی
برای درک این موضوع، این را در نظر داشته باشید که تتریس جدای از یک بازی، یک جامعه بزرگ را در اختیار دارد. گیبسون زمانی که یک کنسول قدیمی بازی را برداشت و با آن سرگرم شد، به یک سنت قدیمی و زنده پیوست. در هر روز هزاران نفر در NES، تتریس بازی می‌کنند و علاوه بر کاربران، استریمرها و بلاگرها و تئوریسین‌ها هم درمورد استراتژی‌های این بازی بحث کرده و رکوردداران این بازی، برای پیشی گرفتن از هم مشغول رقابت هستند. حتی هرساله تورنمنتی در پورتلند آمریکا به نام مسابقات جهانی تتریس کلاسیک نیز برگزار می‌شود.
تتریس بی تردید یک بازی خیلی جذاب است ولی این جامعه است که با وجود سرگرمی‌ها و گزینه‌های متعددی که وجود دارد، بازیکنان جدیدی را درگیر این بازی می‌کند.
جوامع حس تشویق و دیگر اجزای حیاتی برای سرعت بخشیدن به پتانسیل‌های الهام‌بخش و انسانی را تامین می‌کنند. جوامع در حقیقت آزمایشگاه‌های زنده ایده و آزمایش‌ها هستند؛ جایی که افراد می‌توانند چیزهای جدید امتحان کرده و موفقیت‌های متعدی را به دست بیاورند. دانشمندان این یادگیری اجتماعی را تحت عنوان “تکامل فرهنگی” مورد مطالعه قرار می‌دهند. گرچه برخی حیوانات دیگر هم این کار را انجام می‌دهند ولی انسان‌ها در این امر نسبت به حیوانات برتری دارند. همین به منزله بذر فرهنگ است؛ چرا که جوامع مختلف، شیوه‌های متفاوتی را متناسب با محیط خود تکامل می‌دهند.
تکنیک‌های جدید مهارتی موفق در جوامع یادگیری گسترش می‌یابد. مثلا فاسبری فلاپ و تکنیک معروف او در پرش ارتفاع را به یاد بیاورید. همان تکنیکی که دیک فاسبری با استفاده از آن موفق شد تا مدال طلای المپیک سال ۱۹۶۸ را به آمریکا ببرد. او برای فتح مدال طلا، ۲.۲۴ متر پرید و جالب اینجاست که تک‌تک رقابت‌کنندگان در المپیک ۲۰۲۰ توکیو نیز همگی از این تکنیک استفاده کردند.
مهارت و تکنیک مشهور این بازی
کاری که فاسبری برای انجام پرشی بلندتر انجام داد، حالا اینترنت و هوش مصنوعی تقریبا برای هر مهارت قابل تصوری انجام می‌دهند. اخیرا اینترنت، سوخت موشک را در موتور انتقال فرهنگ ریخته است. چه بخواهید کدنویسی یاد بگیرید یا تنها یک ویدیو درباره نحوه تعمیر ماشین ظرفشویی تماشا کنید، کار برای یادگیری مهارت‌های جدید از زمان دیگری ساده‌تر است.
در تتریس هم یک نوآوری جدید و مهم، روش جدیدی برای نگهداشتن کنترلر است که “rolling” نامیده می‌شود. بدین ترتیب که بازیکن به بخش پائینی صفحه در شرایطی با انگشت شصتش ضربه می‌زند که این انگشت دقیقا در بالای صفحه کلید معلق است. این روش به بازیکن اجازه می‌دهد تا دستورات را سریع‌تر انجام دهد. با وجود تاریخچه ۳۴ ساله این بازی، تکنیک رولینگ در سال‌های اخیر رایج شده و همین رقابت بیشتری را در بین بازیکنان تتریس ایجاد کرده است. معمولا این جوان‌ترین اعضای جامعه هستند که بیشترین بهره را از نوآوری‌ها می‌برند. گیبسون هم در سن ۱۱ سالگی بازی تتریس را شروع کرد و با استفاده از تکنیک رولینگ موفق شد تا این رکورد حیرت‌آور را به نام خودش ثبت کند.
بحث‌های فراوان درباره هوش مصنوعی بر حوزه‌هایی متمرکز است که ممکن است روزی مهارت‌های انسانی را منسوخ کند؛ اما اشتباه است اگر فکر کنیم که عملکرد انسان یک روند و هدف ثابت است. همانطور که در رکورد گیبسون شاهد بودیم، ما دائما به محدودیت‌های بیرونی نگاه می‌کنیم و با رسیدن به آنها، درک‌مان را گسترش می‌دهیم.
انسان گونه‌ای است که با توانایی یادگیری تعریف شده و در عصر دیجیتال پتانسیل بیشتری وجود دارد که در همه جنبه‌ها از علم و هنر گرفته تا فرهنگ، توانایی‌هایش را به رخ بکشد؛ حتی در بازی تتریس.
بیشتر بخوانید:
منبع: BBC
۵۸۵۸