آیا شاهین ارزش خرید دارد؟

آیا شاهین نمادی از بلوغ مهندسی در صنعت خودروی ایران است؟

خودروی شاهین محصولی از سایپا به عنوان یکی از جدیدترین سدان های کامپکت بازار ایران همواره در کانون توجهات قرار داشته است. ورود این خودرو به بازار با توجه به تغییرات استانداردهای ایمنی و آلایندگی و نیز انتظارات فزاینده مصرف کنندگان ایرانی سوالات متعددی را در ذهن کارشناسان و علاقه مندان به خودرو ایجاد کرده است. آیا شاهین صرفاً یک فیس لیفت از پلتفرم های قدیمی است یا نمایانگر گامی رو به جلو در طراحی و مهندسی خودرو در داخل کشور؟ آیا این خودرو قادر است نیازهای رانندگی مدرن را برآورده سازد و در رقابت با سایر گزینه های موجود ارزش خرید قابل قبولی ارائه دهد؟

اگه تازگیا ماشین شاهین  رو خریدی یا قراره بخری بهتره قبل از شروع استفاده ازش یه سر به سایت دنده کالا بزنی. اونجا می‌تونی همه چیزایی که لازم داری رو راحت تهیه کنی از جمله خرید سینی زیر موتور خرید چادر ماشین خرید کفپوش ماشین و خرید کفپوش صندوق عقب. دنده کالا همیشه گزینه‌های خوب و باکیفیتی برات داره.

مهندسی قوای محرکه : قلب تپنده شاهین

شاهین در بخش قوای محرکه از موتور ۱.۵ لیتری توربوشارژ با کد M۱۵TC بهره می برد. این موتور که بر پایه موتور M۱۵ (مشابه موتور استفاده شده در تیبا و ساینا) توسعه یافته با افزودن سیستم توربوشارژ تلاش نموده تا توان و گشتاور بیشتری را در اختیار راننده قرار دهد. حجم دقیق این موتور ۱۴۹۷ سی سی بوده و از آرایش ۴ سیلندر خطی و ۸ سوپاپ بهره می برد. تکنولوژی تنفس موتور SOHC (تک میل بادامک بالاسری) در این موتور به کار رفته است.

حداکثر توان خروجی موتور M۱۵TC در حدود ۱۱۰ اسب بخار (۸۱ کیلووات) در دور موتور ۵۰۰۰–۵۵۰۰ دور در دقیقه و حداکثر گشتاور آن حدود ۱۷۸ نیوتن متر در دور موتور ۱۷۵۰–۴۰۰۰ دور در دقیقه اعلام شده است. استفاده از توربوشارژر از نوع TD۰۲۵ به منظور افزایش چگالی هوای ورودی به موتور و در نتیجه افزایش توان و گشتاور یکی از نکات قابل توجه در بخش فنی شاهین است. با این حال نسبت تراکم ۹.۵ : ۱ نشان می دهد که موتور همچنان برای سازگاری با بنزین با اکتان پایین تر طراحی شده است.

انتقال قدرت در شاهین توسط جعبه دنده ۵ سرعته دستی و یا ۶ سرعته اتوماتیک (CVT) انجام می پذیرد. نسخه دستی از نوع BE۴ و نسخه اتوماتیک از نوع Punch Powertrain VT۵S می باشند. جعبه دنده دستی BE۴ یک گزینه اقتصادی و شناخته شده است اما در مقایسه با جعبه دنده های ۶ سرعته و بالاتر ممکن است در دورهای بالا راندمان و آسایش کمتری را ارائه دهد. جعبه دنده اتوماتیک CVT با تمرکز بر رانندگی نرم و پیوسته و بهینه سازی مصرف سوخت انتخاب مناسبی برای رانندگی شهری به نظر می رسد اما ممکن است در رانندگی های پرشتاب و اسپرت پاسخگویی و لذت رانندگی کمتری را فراهم کند.

سیستم سوخت رسانی موتور M۱۵TC از نوع پاشش چند نقطه ای (Multi-Point Fuel Injection – MPFI) است. این سیستم در مقایسه با سیستم های تزریق مستقیم سوخت (GDI) از پیچیدگی و هزینه کمتری برخوردار است اما راندمان و کنترل دقیق تری بر پاشش سوخت در سیستم های GDI وجود دارد.

سیستم تعلیق و هندلینگ : تعادل بین راحتی و پایداری

سیستم تعلیق شاهین در محور جلو از نوع مک فرسون (MacPherson Strut) و در محور عقب از نوع تیر پیچشی (Torsion Beam) استفاده می کند. این ترکیب یک انتخاب رایج و اقتصادی در سدان های کامپکت محسوب می شود. سیستم مک فرسون در جلو با کاهش وزن غیر فنری و فضای اشغالی به بهبود هندلینگ و راحتی سواری کمک می کند. سیستم تعلیق تیر پیچشی در عقب با سادگی و استحکام ساختار هزینه تولید و نگهداری را کاهش داده و فضای بیشتری را برای صندوق عقب فراهم می سازد.

تنظیمات سیستم تعلیق شاهین به نظر می رسد با تمرکز بر راحتی سرنشینان و رانندگی شهری انجام شده است. ارتفاع مناسب خودرو از سطح زمین و نرمی نسبی فنرها و کمک فنرها به جذب ضربات ناشی از ناهمواری های جاده کمک می کنند. با این حال در سرعت های بالا و پیچ های تند احتمال بروز کم فرمانی (Understeer) و افزایش بادی رول (Body Roll) وجود دارد. سیستم فرمان شاهین از نوع الکتریکی (Electric Power Steering – EPS) است. این سیستم با کاهش بار هیدرولیکی و بهبود راندمان سوخت به فرمان پذیری نرم تر و دقیق تر در سرعت های پایین و افزایش سفتی و حس دهی در سرعت های بالا کمک می کند.

رینگ های آلومینیومی ۱۵ اینچی به همراه لاستیک های ۱۸۵/۶۵R۱۵ به صورت استاندارد بر روی شاهین نصب شده اند. این ابعاد انتخابی متعادل برای خودرویی در این کلاس محسوب می شوند و به بهبود راحتی سواری و کاهش مصرف سوخت کمک می کنند. با این حال برای بهبود هندلینگ و ظاهر خودرو امکان استفاده از رینگ های بزرگتر و لاستیک های پهن تر وجود دارد.

ایمنی و سیستم ترمز : ارزیابی استانداردهای حفاظتی

شاهین در بخش ایمنی به دو کیسه هوای ایمنی برای سرنشینان جلو (راننده و سرنشین) مجهز است. سیستم ترمز ضد قفل (Anti-lock Braking System – ABS) و سیستم توزیع الکترونیکی نیروی ترمز (Electronic Brakeforce Distribution – EBD) به صورت استاندارد در این خودرو ارائه می شوند. سیستم کنترل پایداری الکترونیکی (Electronic Stability Control – ESC) نیز در برخی از تیپ های شاهین قابل سفارش است. ترمزهای جلو از نوع دیسکی و ترمزهای عقب از نوع کاسه ای هستند. استفاده از ترمزهای کاسه ای در محور عقب در مقایسه با ترمزهای دیسکی از نظر هزینه تولید و نگهداری مزایایی دارد اما در عملکرد ترمزگیری و خنک شوندگی ضعیف تر عمل می کنند.

ساختار بدنه شاهین بر اساس پلتفرم SP۱۰۰ سایپا توسعه یافته است. اطلاعات دقیقی در مورد میزان استفاده از فولادهای با استحکام بالا و نوع طراحی ساختار بدنه برای مقاومت در برابر ضربات به صورت عمومی منتشر نشده است. تست های تصادف رسمی و معتبری نیز برای خودروی شاهین انجام نشده است. بنابراین ارزیابی دقیق سطح ایمنی این خودرو نیازمند بررسی های بیشتر و انجام تست های تصادف استاندارد است.

سیستم های ایمنی فعال نظیر سیستم هشدار نقاط کور (Blind Spot Monitoring) و سیستم هشدار خروج از خط (Lane Departure Warning) در شاهین ارائه نمی شوند. دوربین دید عقب و سنسورهای پارک عقب به منظور تسهیل پارک خودرو و افزایش ایمنی در دنده عقب در برخی از تیپ های شاهین موجود هستند.

طراحی داخلی و ارگونومی : فراتر از ظاهر

طراحی داخلی شاهین با استفاده از خطوط افقی و ساده فضای کابین را بزرگتر و مدرن تر نشان می دهد. متریال استفاده شده در داشبورد و رودری ها اغلب از پلاستیک سخت تشکیل شده است. کیفیت مونتاژ قطعات داخلی در نمونه های اولیه با انتقاداتی مواجه بوده است اما به نظر می رسد در نسخه های جدیدتر بهبودهایی در این زمینه صورت گرفته است.

صندلی های شاهین با طراحی نسبتاً ارگونومیک راحتی قابل قبولی را برای سرنشینان در سفرهای شهری و بین شهری فراهم می کنند. فضای پا و سر برای سرنشینان جلو و عقب در حد متوسط سدان های کامپکت ارزیابی می شود. صندوق عقب شاهین با حجم حدود ۴۲۰ لیتر فضای مناسبی را برای حمل بار ارائه می دهد.

صفحه نمایش لمسی سیستم اطلاعات و سرگرمی (Infotainment System) با ابعاد ۷ اینچ در مرکز داشبورد قرار گرفته است. این سیستم قابلیت هایی نظیر پخش فایل های صوتی و تصویری بلوتوث و در برخی از تیپ ها سیستم ناوبری (Navigation) را ارائه می دهد. پنل تهویه مطبوع (HVAC) از نوع دستی بوده و دکمه های کنترلی سیستم صوتی و کروز کنترل بر روی غربیلک فرمان قرار گرفته اند.

دید راننده به اطراف به دلیل طراحی ستون های جلو و عقب تا حدودی محدود است. آینه های جانبی با ابعاد مناسب و سیستم های کمکی نظیر دوربین دید عقب و سنسورهای پارک به کاهش نقاط کور و افزایش ایمنی در رانندگی کمک می کنند. نورپردازی داخلی کابین از نوع معمولی بوده و کیفیت سیستم صوتی خودرو در حد متوسط ارزیابی می شود.

تکنولوژی و امکانات رفاهی : نگاهی به آپشن های هوشمند

شاهین در بخش امکانات رفاهی در مقایسه با برخی از رقبای هم رده آپشن های کمتری را ارائه می دهد. سیستم ورود بدون کلید (Keyless Entry) و استارت دکمه ای (Push Button Start) به صورت استاندارد در برخی از تیپ های شاهین موجود هستند. سانروف (Sunroof) به عنوان یک آپشن در برخی از نسخه ها قابل سفارش است. روکش چرمی صندلی ها گرمکن صندلی های جلو و تنظیم برقی صندلی راننده در شاهین ارائه نمی شوند.

سیستم تهویه مطبوع اتوماتیک (Automatic Climate Control) و سیستم کنترل کروز (Cruise Control) به صورت استاندارد در برخی از تیپ ها وجود دارند. آینه های جانبی برقی و گرمکن دار و شیشه های بالابر برقی برای هر چهار درب به صورت استاندارد در تمامی تیپ ها ارائه می شوند. چراغ های روشنایی روز (Daytime Running Lights – DRL) و چراغ های عقب LED به بهبود ظاهر و ایمنی خودرو کمک می کنند. سنسور نور و باران به صورت استاندارد در شاهین ارائه نمی شوند.

پورت های USB و AUX برای اتصال دستگاه های جانبی و شارژ تلفن همراه در کابین خودرو تعبیه شده اند. فرمان تلسکوپی و تنظیم ارتفاع فرمان به راننده امکان تنظیم موقعیت مناسب رانندگی را می دهند. سیستم پایش فشار باد لاستیک ها (Tire Pressure Monitoring System – TPMS) به صورت استاندارد در شاهین ارائه نمی شود.

عملکرد رانندگی و تجربه کاربری : سنجش قابلیت های دینامیکی

عملکرد رانندگی شاهین با موتور ۱.۵ لیتری توربوشارژ در مقایسه با خودروهای مجهز به موتورهای تنفس طبیعی در این کلاس بهتر ارزیابی می شود. شتاب گیری اولیه خودرو قابل قبول بوده و گشتاور مناسب موتور در دورهای پایین رانندگی شهری را آسان تر می سازد. عملکرد جعبه دنده دستی ۵ سرعته BE۴ قابل قبول است اما تعویض دنده ها ممکن است کمی سنگین و غیر دقیق باشد. جعبه دنده اتوماتیک CVT رانندگی نرم و روانی را ارائه می دهد اما در شتاب گیری های ناگهانی و سبقت گیری ها ممکن است تاخیر داشته باشد.

هندلینگ شاهین در رانندگی های روزمره شهری مناسب است. فرمان برقی EPS نرم و سبک بوده و پارک خودرو را آسان می کند. شعاع گردش خودرو نسبتاً مناسب است. در سرعت های بالا و پیچ های تند احساس عدم پایداری و کم فرمانی ممکن است به راننده منتقل شود. سیستم تعلیق شاهین راحتی سواری را در اولویت قرار داده است اما در عبور از دست اندازهای بزرگ و ناهمواری های شدید ضربه و تکان های نسبتاً زیادی به کابین منتقل می شود.

صدای موتور و نفوذ صدای باد به داخل کابین در سرعت های بالا تا حدودی آزاردهنده است. عایق بندی صوتی کابین شاهین در سطح متوسط ارزیابی می شود. دید راننده به جلو و طرفین مناسب است اما دید به عقب به دلیل طراحی ستون C و شیشه عقب محدود است. عملکرد سیستم ترمز شاهین قابل قبول است اما در ترمزگیری های شدید احساس ضعف و عدم اطمینان ممکن است به راننده منتقل شود.

مصرف سوخت و ملاحظات زیست محیطی : بازدهی در برابر آلایندگی

مصرف سوخت شاهین با موتور ۱.۵ لیتری توربوشارژ در شرایط رانندگی شهری و ترافیک سنگین در حدود ۸ تا ۱۰ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر گزارش شده است. مصرف سوخت در رانندگی جاده ای و با سرعت ثابت به حدود ۶ تا ۷ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر کاهش می یابد. استاندارد آلایندگی موتور M۱۵TC یورو ۵ اعلام شده است. حجم باک بنزین شاهین حدود ۴۷ لیتر است.

راندمان حرارتی موتورهای توربوشارژ به طور کلی بهتر از موتورهای تنفس طبیعی است. استفاده از توربوشارژر در موتور M۱۵TC به بهبود راندمان سوخت و کاهش آلایندگی در مقایسه با موتور M۱۵ تنفس طبیعی کمک کرده است. با این حال مصرف سوخت شاهین همچنان در حد متوسط سدان های کامپکت ارزیابی می شود و در مقایسه با برخی از رقبای کم مصرف تر ضعیف تر عمل می کند.

استفاده از سیستم های کمکی نظیر سیستم خاموش و روشن شدن خودکار موتور در ترافیک (Start-Stop System) و سیستم مدیریت انرژی هوشمند (Intelligent Energy Management System) می تواند به بهبود بیشتر راندمان سوخت و کاهش آلایندگی شاهین کمک کند. استفاده از مواد سبک تر در ساخت بدنه و قطعات خودرو نیز می تواند به کاهش وزن خودرو و در نتیجه کاهش مصرف سوخت و آلایندگی منجر شود.

قابلیت اطمینان و نگهداری : بررسی هزینه های بلندمدت

قابلیت اطمینان و دوام خودروی شاهین به عنوان یک محصول جدید هنوز به طور کامل مشخص نیست و نیازمند گذشت زمان و جمع آوری اطلاعات بیشتر از تجربه کاربران است. موتور M۱۵TC بر پایه موتور M۱۵ توسعه یافته است که سابقه نسبتاً خوبی در بازار ایران دارد. با این حال افزودن سیستم توربوشارژ پیچیدگی موتور را افزایش داده و ممکن است بر روی قابلیت اطمینان و دوام آن تاثیرگذار باشد. کیفیت قطعات و مواد اولیه استفاده شده در ساخت شاهین در سطح متوسط ارزیابی می شود.

دسترسی به قطعات یدکی و خدمات پس از فروش شاهین در مقایسه با برخی از محصولات قدیمی تر سایپا ممکن است در ابتدا محدودتر باشد. هزینه های نگهداری و تعمیرات شاهین به دلیل استفاده از موتور توربوشارژ و برخی قطعات جدید احتمالاً بالاتر از خودروهای مشابه با موتورهای تنفس طبیعی خواهد بود. دوره گارانتی شاهین معمولاً ۳ سال یا ۶۰ هزار کیلومتر است.

بررسی نظرات کاربران و مالکان شاهین در فضای مجازی و انجمن های خودرویی می تواند تصویر بهتری از قابلیت اطمینان و مشکلات احتمالی این خودرو را ارائه دهد. انجام سرویس های دوره ای منظم و استفاده از قطعات یدکی اصلی و با کیفیت به افزایش طول عمر و کاهش هزینه های نگهداری شاهین کمک می کند.

مقایسه با رقبا : جایگاه شاهین در بازار سدان های اقتصادی

شاهین در بازار سدان های کامپکت اقتصادی ایران با رقبایی نظیر دنا پلاس پژو ۲۰۷ صندوقدار و برخی از خودروهای چینی رقابت می کند. در مقایسه با دنا پلاس شاهین از طراحی ظاهری مدرن تر و جذاب تری برخوردار است. موتور توربوشارژ شاهین عملکرد بهتری را در مقایسه با موتور تنفس طبیعی دنا پلاس ارائه می دهد. امکانات رفاهی و ایمنی شاهین و دنا پلاس در سطح مشابهی قرار دارند. قیمت شاهین و دنا پلاس نیز در یک محدوده رقابتی قرار دارد.

در مقایسه با پژو ۲۰۷ صندوقدار شاهین از فضای کابین و صندوق عقب بزرگتری برخوردار است. موتور توربوشارژ شاهین عملکرد بهتری را در مقایسه با موتور تنفس طبیعی پژو ۲۰۷ صندوقدار ارائه می دهد. هندلینگ پژو ۲۰۷ صندوقدار به دلیل وزن کمتر و ابعاد کوچکتر بهتر از شاهین ارزیابی می شود. قیمت پژو ۲۰۷ صندوقدار معمولاً بالاتر از شاهین است.

در مقایسه با برخی از خودروهای چینی هم رده شاهین از نظر کیفیت ساخت و دوام ممکن است ضعیف تر عمل کند. خودروهای چینی معمولاً امکانات رفاهی و آپشن های بیشتری را در مقایسه با شاهین ارائه می دهند. قیمت خودروهای چینی در برخی موارد رقابتی تر از شاهین است.

با توجه به مشخصات فنی امکانات قیمت و شرایط بازار شاهین می تواند به عنوان یک گزینه قابل قبول در بازار سدان های کامپکت اقتصادی ایران مطرح شود. انتخاب نهایی به نیازها بودجه و اولویت های هر خریدار بستگی دارد.

نتیجه گیری : آیا شاهین ارزش خرید دارد؟

شاهین با بهره گیری از موتور توربوشارژ طراحی ظاهری مدرن و فضای کابین مناسب تلاش نموده تا جایگاه خود را در بازار سدان های کامپکت اقتصادی ایران به دست آورد. از دیدگاه مهندسی شاهین نمایانگر تلاش برای بهبود عملکرد و ارتقاء استانداردهای خودروهای داخلی است. استفاده از موتور توربوشارژ سیستم فرمان برقی EPS و تلاش برای بهبود طراحی داخلی نشان از توجه به نیازهای بازار و رقابت با محصولات مشابه دارد.

با این حال شاهین هنوز فاقد برخی از ویژگی های مهم نظیر سیستم کنترل پایداری الکترونیکی (ESC) به صورت استاندارد تست های تصادف معتبر و سطح بالایی از امکانات رفاهی در مقایسه با رقبای خارجی است. قابلیت اطمینان و دوام بلندمدت شاهین هنوز نیازمند اثبات در عمل است. مصرف سوخت خودرو نیز در حد متوسط ارزیابی می شود.

در مجموع آیا شاهین ارزش خرید دارد؟ پاسخ به این سوال به انتظارات و اولویت های شما بستگی دارد. اگر به دنبال یک سدان کامپکت با طراحی مدرن عملکرد موتور قابل قبول و فضای کابین مناسب هستید شاهین می تواند یک گزینه قابل تامل باشد. اما اگر ایمنی بالا امکانات رفاهی فراوان و مصرف سوخت بسیار پایین در اولویت شما هستند ممکن است گزینه های دیگری در بازار وجود داشته باشند که بهتر بتوانند نیازهای شما را برآورده سازند.

توصیه می شود قبل از تصمیم گیری نهایی به طور دقیق نیازهای خود را مشخص کنید تحقیقات کافی در مورد شاهین و رقبای آن انجام دهید و در صورت امکان تست رانندگی با شاهین را تجربه نمایید.

پرسش های متداول (FAQ)

۱. آیا موتور توربوشارژ شاهین استهلاک بالایی دارد؟

موتورهای توربوشارژ به طور کلی به دلیل فشار و دمای بالاتر در محفظه احتراق و توربین نسبت به موتورهای تنفس طبیعی استهلاک بیشتری دارند. با این حال موتور M۱۵TC شاهین با در نظر گرفتن شرایط آب و هوایی و کیفیت سوخت ایران طراحی شده است. انجام سرویس های دوره ای منظم استفاده از روغن موتور مناسب و رانندگی صحیح می تواند به کاهش استهلاک موتور و افزایش طول عمر آن کمک کند. هنوز زود است که به طور قطعی در مورد میزان استهلاک بلندمدت موتور M۱۵TC نظر داد و نیازمند تجربه کاربران در طول زمان هستیم.

۲. مصرف سوخت واقعی شاهین در شهر و جاده چقدر است؟

مصرف سوخت واقعی خودروی شاهین به عوامل متعددی نظیر شرایط رانندگی ترافیک نوع رانندگی راننده و وضعیت فنی خودرو بستگی دارد. بر اساس گزارش های غیر رسمی و تجربه کاربران مصرف سوخت شاهین در شهر به طور متوسط بین ۸ تا ۱۰ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر و در جاده بین ۶ تا ۷ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر است. برای کاهش مصرف سوخت توصیه می شود رانندگی آرام و یکنواخت داشته باشید از شتاب گیری های ناگهانی و ترمزگیری های شدید خودداری کنید و به طور منظم فیلتر هوا و شمع های موتور را تعویض نمایید.

۳. آیا شاهین در بازار دست دوم بازار خوبی دارد؟

بازار دست دوم خودروی شاهین هنوز در حال شکل گیری است و به طور کامل مشخص نیست. به طور کلی خودروهای جدیدتر و مدرن تر بازار دست دوم بهتری نسبت به خودروهای قدیمی تر و از رده خارج شده دارند. عوامل مختلفی نظیر کیفیت ساخت قابلیت اطمینان مصرف سوخت امکانات رفاهی و قیمت روز خودرو در بازار بر بازار دست دوم آن تاثیرگذار هستند. با توجه به اینکه شاهین یک خودروی جدید در بازار ایران است پیش بینی دقیق بازار دست دوم آن در حال حاضر دشوار است. به نظر می رسد با افزایش تعداد شاهین های موجود در بازار و تجربه کاربران در طول زمان بازار دست دوم این خودرو نیز شفاف تر شود.