شکایت برای تهدید و فحاشی | راهنمای جامع حقوقی و مراحل
شکایت برای تهدید و فحاشی
مواجهه با تهدید یا فحاشی تجربه ای ناخوشایند است که می تواند آرامش و امنیت افراد را سلب کند. خوشبختانه، قانون برای حمایت از حیثیت و امنیت شهروندان تدابیر لازم را اندیشیده و این امکان را فراهم آورده است که افراد بتوانند با طرح شکایت قانونی، عاملان این جرایم را به دست عدالت بسپارند. در این مقاله، به بررسی جامع حقوق قانونی، مراحل شکایت و مجازات های مربوط به جرایم تهدید و فحاشی پرداخته می شود.
تهدید و فحاشی، دو مقوله مجرمانه هستند که ریشه در هتک حیثیت و ایجاد رعب و وحشت دارند. این اعمال نه تنها به سلامت روانی قربانیان آسیب می رسانند، بلکه می توانند نظم اجتماعی را نیز بر هم بزنند. به همین دلیل، سیستم قضایی برای مقابله با این پدیده ها، مواد قانونی مشخصی را تدوین کرده و مجازات هایی را در نظر گرفته است. هدف این نوشتار، آگاهی بخشی به افرادی است که در معرض این گونه آسیب ها قرار گرفته اند یا به دنبال کسب اطلاعات حقوقی در این زمینه هستند.
مخاطبان این مقاله شامل افراد عادی که قربانی تهدید یا توهین شده اند، خانواده های آن ها که جویای راهنمایی برای حمایت از عزیزانشان هستند، و حتی دانشجویان و پژوهشگران حقوقی که به دنبال درک عمیق تر این جرایم هستند، می شوند. با مطالعه این راهنمای جامع، هر فردی می تواند با اطمینان بیشتری گام های قانونی لازم را برداشته و از حقوق خود دفاع کند.
۱. درک مفاهیم حقوقی: توهین، فحاشی و تهدید
برای شروع هرگونه پیگیری قانونی، درک دقیق مفاهیم توهین، فحاشی و تهدید از منظر حقوقی اهمیت زیادی دارد. این مفاهیم اگرچه در نگاه اول ساده به نظر می رسند، اما در قانون دارای تعاریف و مصادیق مشخصی هستند که مرزهای جرم و غیرجرم را تعیین می کنند.
۱.۱. توهین و فحاشی در قانون
توهین به معنای هرگونه رفتار، گفتار یا نوشتاری است که به قصد تحقیر و خوار شمردن شخص دیگر انجام شود و عرفاً موجب کسر شأن و هتک حرمت وی تلقی گردد. فحاشی نیز زیرمجموعه ای از توهین محسوب می شود که در آن از الفاظ رکیک، ناشایست و زشت برای تحقیر مخاطب استفاده می گردد. ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) به صراحت به جرم توهین و فحاشی می پردازد و بیان می کند: توهین به افراد از قبیل فحاشی و استعمال الفاظ رکیک چنانچه موجب حد قذف نباشد، جزای نقدی درجه شش خواهد بود.
تفاوت های کلیدی بین توهین، فحاشی و قذف در نظام حقوقی ایران بسیار مهم است. قذف به معنای نسبت دادن زنا یا لواط به فردی است که قادر به اثبات آن نباشید. مجازات قذف حد شرعی ۸۰ ضربه شلاق است و جرم بسیار سنگین تری نسبت به توهین یا فحاشی تلقی می شود. در حالی که توهین و فحاشی جنبه عمومی و قابل گذشت کمتری دارند، قذف جرمی حدی و غیرقابل گذشت است (مگر اینکه مقذوف از حق خود گذشت کند).
مصادیق رایج توهین و فحاشی عبارتند از:
- استفاده از الفاظ رکیک و وقیحانه به صورت حضوری، تلفنی یا پیامکی.
- استهزا، مسخره کردن و تحقیر افراد به صورت علنی یا در فضای مجازی.
- انتشار هرگونه مطلب یا تصویر توهین آمیز در شبکه های اجتماعی، وب سایت ها یا سایر رسانه ها.
- رفتارهای موهن مانند تف کردن، ژست های توهین آمیز، یا پرتاب اشیاء به سمت فرد به قصد تحقیر.
عناصر تشکیل دهنده جرم توهین و فحاشی
- عنصر مادی: شامل فعل یا گفتار توهین آمیزی است که به صورت علنی (با حضور شاکی یا دیگران) انجام شود و عرفاً موجب هتک حیثیت باشد. نیازی نیست که حتماً الفاظ رکیک به کار رود؛ هر عملی که عرفاً تحقیرآمیز باشد، می تواند عنصر مادی توهین را تشکیل دهد.
- عنصر معنوی: مرتکب باید قصد و نیت تحقیر و توهین به شخص خاص را داشته باشد و آگاه باشد که عملش اهانت آمیز است.
- عنصر قانونی: همان ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی است که عمل توهین و فحاشی را جرم انگاری کرده است.
۱.۲. تهدید از منظر قانون
تهدید، عبارت است از ترساندن یک شخص به انجام عملی غیرقانونی یا زیان آور که ممکن است آینده او، حیثیت او یا اموالش را تحت تأثیر قرار دهد. ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) به تعریف و مجازات تهدید می پردازد: هر گاه کسی دیگری را به هر نحو تهدید به قتل یا ضررهای نفسی یا شرفی یا مالی و یا به افشاء سری نسبت به خود یا بستگان او نماید اعم از اینکه به این واسطه تقاضای وجه یا مال یا تقاضای انجام امر یا ترک فعلی را نموده یا ننموده باشد به مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه یا زندان از دو ماه تا دو سال محکوم خواهد شد.
انواع و مصادیق تهدید شامل موارد زیر می شوند:
- تهدید به قتل یا آسیب جسمی: تهدید به ضرب و جرح، قطع عضو، اسیدپاشی یا هرگونه آزار جسمی.
- تهدید به آبروریزی و افشای اسرار: تهدید به انتشار اطلاعات خصوصی، عکس ها یا فیلم های شخصی که می تواند منجر به هتک حیثیت فرد یا خانواده اش شود. این نوع تهدید در فضای مجازی بسیار شایع است.
- تهدید به ضررهای مالی: ترساندن فرد به تخریب اموال، سرقت، یا وارد آوردن خسارات اقتصادی.
- تهدید با استفاده از سلاح: مانند تهدید با چاقو، قمه، اسلحه گرم یا سرد، که خود می تواند منجر به تشدید مجازات شود.
عناصر تشکیل دهنده جرم تهدید
- عنصر مادی: عمل تهدید که می تواند به صورت گفتار، نوشتار، پیامک، ایمیل، یا حتی رفتارهایی که دلالت بر قصد تهدید دارد (مانند نشان دادن سلاح) انجام شود. تهدید باید جدی و واقعی باشد تا بتواند ترس و دلهره در مخاطب ایجاد کند.
- عنصر معنوی: مرتکب باید قصد ایجاد ترس و اضطراب در مخاطب را داشته باشد و بداند که عملش تهدیدآمیز است.
- عنصر قانونی: ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی که عمل تهدید را جرم انگاری کرده است.
۱.۳. تفاوت اصلی بین جرم توهین/فحاشی و تهدید
تفاوت اصلی بین توهین/فحاشی و تهدید در قصد مرتکب و نوع آسیبی است که مد نظر قرار می گیرد. در توهین و فحاشی، هدف اصلی هتک حیثیت، تحقیر و خوار شمردن فرد است؛ به عبارت دیگر، هدف ضربه زدن به شخصیت و اعتبار فرد در جامعه است. در مقابل، در تهدید، هدف اصلی ایجاد ترس و دلهره در قربانی برای وادار کردن او به انجام یا ترک عملی است. تهدید به آینده مربوط می شود و نوعی هشدار برای وقوع یک ضرر احتمالی است، در حالی که توهین به یک عمل فوری و لحظه ای اشاره دارد.
همچنین، از لحاظ قابلیت گذشت نیز تفاوت هایی وجود دارد. جرم توهین و فحاشی (به غیر از قذف) عموماً از جرایم غیرقابل گذشت محسوب می شود، به این معنی که با گذشت شاکی، پرونده مختومه نمی شود و دستگاه قضایی همچنان به پیگیری آن ادامه می دهد. اما جرم تهدید، از جرایم قابل گذشت است و در صورت گذشت شاکی، رسیدگی قضایی متوقف و پرونده مختومه خواهد شد.
۲. مجازات های قانونی برای توهین، فحاشی و تهدید
آگاهی از مجازات های قانونی مربوط به توهین، فحاشی و تهدید می تواند به افراد کمک کند تا با جدیت بیشتری حقوق خود را پیگیری کنند و از سوءاستفاده های احتمالی جلوگیری شود. سیستم قضایی ایران با هدف حفظ نظم و امنیت اجتماعی، برای این جرایم مجازات های مشخصی را تعیین کرده است.
۲.۱. مجازات توهین و فحاشی
بر اساس ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی، مجازات توهین و فحاشی که شامل قذف نباشد، «جزای نقدی درجه شش» است. جزای نقدی درجه شش در حال حاضر مبلغی بین ۲۰ میلیون تا ۸۰ میلیون ریال (۲ تا ۸ میلیون تومان) تعیین شده است. البته باید توجه داشت که این مقادیر هر چند سال یکبار توسط قوه قضائیه بازنگری و اعلام می شوند.
در برخی موارد خاص و بنا به تشخیص قاضی، ممکن است حبس نیز برای جرم توهین در نظر گرفته شود، به خصوص اگر توهین با سایر جرایم همراه باشد یا تکرار شده باشد. همچنین، در گذشته مجازات شلاق تعزیری تا ۷۴ ضربه نیز برای توهین مطرح بود که با اصلاحات جدید در قوانین، بیشتر به جزای نقدی تبدیل شده است. تأکید بر این نکته ضروری است که جرم توهین، به استثنای قذف، اغلب غیرقابل گذشت است؛ یعنی حتی با رضایت شاکی، دادسرا و دادگاه همچنان به پرونده رسیدگی خواهند کرد و مجازات عمومی برای متهم اعمال می شود.
۲.۲. مجازات تهدید
ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی مجازات تهدید را اینگونه مقرر می دارد: حبس از دو ماه تا دو سال یا شلاق تا ۷۴ ضربه. انتخاب بین حبس و شلاق یا هر دوی آنها (در شرایط خاص) بر عهده قاضی پرونده است و بستگی به شدت تهدید، نحوه ارتکاب، سوابق متهم و اوضاع و احوال وقوع جرم دارد.
مجازات های خاص برای انواع تهدید:
- تهدید پیامکی و فضای مجازی: با گسترش تکنولوژی و شبکه های اجتماعی، تهدید از طریق پیامک، واتساپ، تلگرام، ایمیل و سایر پلتفرم های دیجیتال بسیار رایج شده است. این نوع تهدید نیز تحت شمول ماده ۶۶۹ قرار می گیرد و مجازات آن همان حبس از دو ماه تا دو سال یا شلاق تا ۷۴ ضربه است. در برخی موارد و بسته به محتوای تهدید، ممکن است جرایم دیگری مانند مزاحمت تلفنی (ماده ۶۴۱ قانون مجازات اسلامی) نیز به آن اضافه شود.
- تهدید به قتل: تهدید به قتل، به دلیل جدی بودن و پیامدهای احتمالی جبران ناپذیر، از مهم ترین مصادیق تهدید است و با جدیت بیشتری مورد رسیدگی قرار می گیرد. مجازات آن همچنان در چارچوب ماده ۶۶۹ است اما احتمال اعمال حداکثر مجازات برای متهم افزایش می یابد.
- تهدید به آبروریزی: این نوع تهدید، به خصوص در مواردی که با افشای اطلاعات خصوصی یا تصاویر شخصی همراه باشد، می تواند آثار روانی و اجتماعی مخربی برای قربانی داشته باشد. پیگیری این جرم ممکن است چالش برانگیز باشد اما با جمع آوری مستندات دیجیتال، امکان اثبات آن وجود دارد. مجازات آن نیز مشمول ماده ۶۶۹ می شود.
- تهدید با سلاح (چاقو، قمه و غیره): اگر تهدید با استفاده از سلاح سرد یا گرم انجام شود، علاوه بر ماده ۶۶۹، ممکن است مشمول قوانین خاص مربوط به حمل و نگهداری سلاح نیز قرار گیرد که می تواند به تشدید مجازات یا افزودن جرایم دیگر به پرونده منجر شود. قانون مبارزه با قاچاق سلاح و مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غیرمجاز در این موارد بسیار اهمیت دارد.
- تهدید به اسیدپاشی: این نوع تهدید به دلیل ماهیت وحشیانه و آثار جبران ناپذیر آن، از خطرناک ترین مصادیق تهدید است. هرچند مجازات اصلی آن ذیل ماده ۶۶۹ قرار می گیرد، اما جدیت و قساوت آن در تعیین میزان مجازات از سوی قاضی تاثیرگذار خواهد بود.
۲.۳. درجه بندی مجازات ها و تأثیر آن
مجازات های مربوط به توهین، فحاشی و تهدید، جزو «مجازات های تعزیری درجه شش» محسوب می شوند. مجازات های تعزیری به مجازات هایی گفته می شود که نوع و میزان آن توسط قانون گذار تعیین می شود و قاضی می تواند با توجه به اوضاع و احوال پرونده و شخصیت متهم، بین حداقل و حداکثر آن حکم صادر کند.
قانون مجازات اسلامی، درجات مختلفی از مجازات های تعزیری را پیش بینی کرده است که هر درجه شامل طیف خاصی از حبس، جزای نقدی و شلاق می شود. درک این درجه بندی به شاکیان کمک می کند تا از حدود مجازات احتمالی برای متهم آگاه شوند و انتظارات واقع بینانه ای از فرآیند قضایی داشته باشند.
برای مثال، درجه شش شامل حبس بیش از شش ماه تا دو سال، جزای نقدی بیش از بیست میلیون ریال تا هشتاد میلیون ریال و تا ۷۴ ضربه شلاق است. این درجه بندی تأثیراتی بر مواردی مانند اعاده حیثیت، عفو، تعلیق و تخفیف مجازات نیز خواهد داشت.
۳. مراحل گام به گام شکایت برای تهدید و فحاشی
پیگیری قانونی جرایم تهدید و فحاشی نیازمند طی کردن مراحلی مشخص در سیستم قضایی است. آگاهی از این مراحل می تواند به شاکیان کمک کند تا با آمادگی کامل و به صورت مؤثر، پرونده خود را پیش ببرند.
۳.۱. جمع آوری و تأمین دلایل و مستندات (نقطه ی قوت پرونده شما)
مهم ترین گام در شکایت، جمع آوری مستندات و دلایل کافی است. هرچه مستندات شما قوی تر و معتبرتر باشد، شانس موفقیت پرونده شما بیشتر خواهد بود. در جرایم توهین و تهدید، دلایل می توانند شامل موارد زیر باشند:
- مدارک کتبی:
- پیامک ها، چت ها در پلتفرم هایی مانند واتساپ، تلگرام، اینستاگرام و سایر شبکه های اجتماعی.
- ایمیل ها و نامه ها.
- اسکرین شات ها از صفحات حاوی توهین یا تهدید در فضای مجازی. (برای اعتبار بیشتر اسکرین شات، بهتر است عکس از صفحه نمایش گوشی یا کامپیوتر دیگر گرفته شود یا با حضور کارشناس پلیس فتا تهیه شود.)
- مدارک صوتی و تصویری:
- فایل های صوتی ضبط شده از مکالمات تلفنی یا حضوری (با رعایت قوانین مربوط به ضبط مکالمات).
- فیلم ها و عکس هایی که وقوع جرم را نشان می دهند. (در ایران، ضبط مکالمات بدون اجازه طرفین جرم است مگر اینکه خود شاکی یکی از طرفین مکالمه باشد و ضبط برای دفاع از خود باشد که در دادگاه با احتیاط پذیرفته می شود.)
- شهادت شهود:
- اگر شاهدان عینی در زمان وقوع توهین یا تهدید حضور داشته اند، شهادت آن ها می تواند دلیل محکمی باشد. شرایط شاهدان (صداقت، عاقل بودن، بالغ بودن) اهمیت دارد.
- لازم است مشخصات کامل شهود و نحوه اطلاع آنها از واقعه در شکواییه ذکر شود.
- گزارشات رسمی:
- در موارد جرایم سایبری، مراجعه فوری به پلیس فتا برای ثبت گزارش و دریافت مستندات فنی بسیار حیاتی است.
- در موارد حوادث فیزیکی، گزارش کلانتری یا نیروی انتظامی می تواند به عنوان دلیل مورد استفاده قرار گیرد.
تأکید بر فوریت در جمع آوری مدارک دیجیتال بسیار حائز اهمیت است، زیرا اطلاعات دیجیتال به راحتی قابل حذف یا تغییر هستند و هرگونه تعلل می تواند منجر به از دست رفتن شواهد شود.
۳.۲. مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی
پس از جمع آوری مستندات، مرحله بعدی ثبت شکایت است که امروزه عمدتاً از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی انجام می شود:
- نحوه ثبت نام در سامانه ثنا: ابتدا باید در سامانه ثنا (سامانه ابلاغ الکترونیک قضایی) ثبت نام کنید تا بتوانید ابلاغیه های قضایی را به صورت الکترونیکی دریافت کنید.
- تنظیم و ثبت شکواییه:
- در دفتر خدمات قضایی، شکواییه ای تنظیم می شود که باید شامل مشخصات دقیق شاکی و مشتکی عنه (در صورت اطلاع) باشد.
- شرح کامل و دقیق واقعه: زمان، مکان، نحوه وقوع جرم، الفاظ یا عبارات به کار رفته در توهین و فحاشی، یا جزئیات تهدید باید با جزئیات کامل و به ترتیب وقوع ذکر شوند.
- دلایل و مدارک پیوستی: تمامی مستندات جمع آوری شده باید به شکواییه پیوست شوند.
- خواسته صریح از دادگاه: مشخص کنید که خواهان تعقیب کیفری و صدور حکم مجازات برای متهم هستید.
- پرداخت هزینه دادرسی: برای ثبت شکایت، باید هزینه های دادرسی مربوطه را پرداخت کنید که توسط دفتر خدمات الکترونیک قضایی اعلام می شود.
۳.۳. روند رسیدگی در دادسرا و دادگاه
پس از ثبت شکواییه، مراحل رسیدگی قضایی به شرح زیر خواهد بود:
- ارجاع پرونده به دادسرا (بازپرسی/دادیاری): شکواییه شما به یکی از شعب دادسرا (بازپرسی یا دادیاری) ارجاع داده می شود.
- تحقیقات مقدماتی و جمع آوری ادله: مقام قضایی در دادسرا وظیفه دارد تحقیقات لازم را انجام دهد، ادله را جمع آوری کند و در صورت لزوم، دستورات قضایی مانند استعلام از اپراتورهای تلفن همراه یا پلیس فتا را صادر نماید.
- احضار و تحقیقات از مشتکی عنه: متهم (مشتکی عنه) به دادسرا احضار شده و اظهارات او نیز اخذ می شود.
- قرار تأمین کیفری: در صورت وجود دلایل کافی برای انتساب جرم، ممکن است قرار تأمین کیفری (مانند کفالت یا وثیقه) برای متهم صادر شود تا از فرار او جلوگیری شود.
- صدور قرار مجرمیت یا منع تعقیب:
- اگر دلایل برای انتساب جرم به متهم کافی باشد، قرار مجرمیت صادر می شود.
- اگر دلایل کافی نباشد یا جرم محقق نشود، قرار منع تعقیب صادر خواهد شد.
- صدور کیفرخواست و ارجاع به دادگاه کیفری دو: در صورت صدور قرار مجرمیت، دادستان کیفرخواست صادر کرده و پرونده را برای رسیدگی و صدور حکم به دادگاه کیفری دو ارسال می کند.
- جلسات دادرسی و ارائه دفاعیات: در دادگاه کیفری دو، جلسات دادرسی برگزار می شود و طرفین فرصت ارائه دفاعیات و مستندات خود را خواهند داشت.
- صدور رأی بدوی: پس از بررسی کامل پرونده، قاضی دادگاه کیفری دو رأی بدوی (اولیه) را صادر می کند.
- مراحل تجدیدنظرخواهی در دادگاه تجدیدنظر استان: رأی صادر شده قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه تجدیدنظر استان است. مهلت تجدیدنظرخواهی معمولاً ۲۰ روز از تاریخ ابلاغ رأی می باشد.
۳.۴. نقش وکیل متخصص در فرآیند شکایت
اهمیت حضور وکیل متخصص در پرونده های کیفری، به ویژه در جرایمی مانند تهدید و فحاشی که می تواند ابعاد پیچیده ای داشته باشد، بسیار زیاد است. یک وکیل مجرب می تواند:
- مشاوره حقوقی پیش از هر اقدام: پیش از هرگونه اقدامی، به شما مشاوره دهد و بهترین راهکار را با توجه به شرایط خاص پرونده شما ارائه کند.
- تهیه و تنظیم شکواییه و لوایح دفاعی تخصصی: شکواییه و لوایح دفاعی را به صورت حرفه ای و با رعایت تمام نکات حقوقی تنظیم کند تا شانس موفقیت پرونده شما افزایش یابد.
- حضور در تمامی مراحل دادسرا و دادگاه: به جای شما در جلسات دادسرا و دادگاه حاضر شده و از حقوق شما دفاع کند.
- پیگیری فعالانه پرونده و اطمینان از اجرای عدالت: به صورت مستمر وضعیت پرونده را پیگیری کرده و از عدم تضییع حقوق شما اطمینان حاصل کند.
- کاهش استرس و صرفه جویی در زمان شاکی: با سپردن امور حقوقی به وکیل، از استرس و دغدغه های مربوط به پیگیری پرونده کاسته شده و در زمان شما صرفه جویی می شود.
در اختیار داشتن وکیل متخصص، نه تنها روند پرونده را تسهیل می کند، بلکه به دلیل آگاهی او از تمامی ریزه کاری ها و قوانین، از اشتباهات احتمالی که ممکن است به ضرر شما تمام شود، جلوگیری می کند.
۴. نمونه دادخواست / شکواییه عملی
در این بخش، نمونه هایی از شکواییه برای جرایم توهین و فحاشی و همچنین تهدید ارائه می شود. این نمونه ها برای آشنایی با ساختار کلی و محتوای مورد نیاز در شکواییه ها طراحی شده اند و باید بر اساس جزئیات هر پرونده شخصی سازی شوند.
۴.۱. نمونه شکواییه جامع برای توهین و فحاشی
بسمه تعالی
ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب [نام شهرستان مربوطه]
موضوع: شکواییه بابت توهین و فحاشی (ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی)
شاکی:
نام و نام خانوادگی: [نام کامل شاکی]
نام پدر: [نام پدر شاکی]
کد ملی: [کد ملی شاکی]
نشانی کامل: [آدرس دقیق محل سکونت شاکی]
شماره تلفن: [شماره تلفن همراه شاکی]
مشتکی عنه:
نام و نام خانوادگی: [نام کامل مشتکی عنه - در صورت اطلاع]
نام پدر: [نام پدر مشتکی عنه - در صورت اطلاع]
کد ملی: [کد ملی مشتکی عنه - در صورت اطلاع]
نشانی کامل: [آدرس دقیق محل سکونت مشتکی عنه - در صورت اطلاع، در غیر این صورت مجهول المکان]
شماره تلفن: [شماره تلفن همراه مشتکی عنه - در صورت اطلاع]
شرح ماوقع:
با سلام و احترام،
احتراماً به استحضار می رساند اینجانب [نام شاکی]، در تاریخ [تاریخ دقیق وقوع جرم]، در ساعت [ساعت تقریبی]، در محل [آدرس دقیق محل وقوع جرم، مثلاً محل کار، منزل، خیابان و غیره]، مورد توهین و فحاشی از سوی آقای/خانم [نام مشتکی عنه] قرار گرفتم.
نامبرده [چگونگی وقوع جرم را با جزئیات کامل شرح دهید؛ مثلاً به صورت حضوری یا از طریق تماس تلفنی یا از طریق ارسال پیامک/چت در واتساپ/تلگرام به شماره ...] با استفاده از الفاظ رکیک و وقیحانه از قبیل [دقیقاً الفاظ و عبارات توهین آمیز را ذکر کنید، مثلاً لاف زن، بی شرف، دزد و ...] اقدام به هتک حیثیت و توهین به بنده نمود.
این عمل ایشان در حضور [نام شاهدان، در صورت وجود] یا در شرایطی [توصیف شرایط، مثلاً به صورت عمومی و در ملاء عام یا در مکالمه ای خصوصی] انجام شد که موجب ناراحتی شدید و آسیب روحی و اعتباری بنده گردید.
ایشان با این عمل خود موجبات سلب آسایش و آزار و اذیت بنده و خانواده ام را فراهم آورده اند.
با توجه به مراتب فوق و اینکه اقدام مشتکی عنه وفق ماده 608 قانون مجازات اسلامی جرم محسوب می شود، تقاضای رسیدگی و تعقیب کیفری نامبرده و اعمال مجازات قانونی مورد استدعاست.
دلایل و منضمات:
1. کپی کارت ملی و شناسنامه شاکی.
2. تصویر/اسکرین شات از پیامک ها/چت های توهین آمیز (در صورت وجود و مرتبط بودن).
3. فایل صوتی ضبط شده از مکالمه توهین آمیز (در صورت وجود و مرتبط بودن).
4. شهادت شهود [در صورت وجود، مشخصات و آدرس شهود را ذکر کنید].
5. سایر مستندات [اگر مدرک دیگری دارید، ذکر کنید].
با تشکر و تجدید احترام،
[نام و نام خانوادگی شاکی]
امضاء
۴.۲. نمونه شکواییه جامع برای تهدید
بسمه تعالی
ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب [نام شهرستان مربوطه]
موضوع: شکواییه بابت تهدید (ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی)
شاکی:
نام و نام خانوادگی: [نام کامل شاکی]
نام پدر: [نام پدر شاکی]
کد ملی: [کد ملی شاکی]
نشانی کامل: [آدرس دقیق محل سکونت شاکی]
شماره تلفن: [شماره تلفن همراه شاکی]
مشتکی عنه:
نام و نام خانوادگی: [نام کامل مشتکی عنه - در صورت اطلاع]
نام پدر: [نام پدر مشتکی عنه - در صورت اطلاع]
کد ملی: [کد ملی مشتکی عنه - در صورت اطلاع]
نشانی کامل: [آدرس دقیق محل سکونت مشتکی عنه - در صورت اطلاع، در غیر این صورت مجهول المکان]
شماره تلفن: [شماره تلفن همراه مشتکی عنه - در صورت اطلاع]
شرح ماوقع:
با سلام و احترام،
احتراماً به استحضار می رساند اینجانب [نام شاکی]، در تاریخ [تاریخ دقیق وقوع جرم]، در ساعت [ساعت تقریبی]، در محل [آدرس دقیق محل وقوع جرم]، مورد تهدید از سوی آقای/خانم [نام مشتکی عنه] قرار گرفتم.
نامبرده [چگونگی وقوع تهدید را با جزئیات کامل شرح دهید؛ مثلاً به صورت حضوری یا از طریق تماس تلفنی یا از طریق ارسال پیامک/چت در واتساپ/تلگرام به شماره ...] بنده را تهدید به [نوع تهدید را به وضوح شرح دهید، مثلاً قتل، ضرب و جرح، آبروریزی و افشای اسرار خصوصی، آسیب رساندن به اعضای خانواده ام، تخریب اموالم و ...] نمود.
برای مثال: نامبرده با چاقو/قمه بنده را تهدید به مرگ کرد. یا ایشان از طریق پیامک های مکرر بنده را تهدید به انتشار عکس های خصوصی ام در فضای مجازی کرد.
تهدیدات ایشان باعث ایجاد ترس، اضطراب شدید و سلب آرامش از بنده شده است. بنده از این تهدیدات جانی/حیثیتی/مالی احساس ناامنی شدیدی می کنم و با توجه به لحن و رفتار مشتکی عنه، احتمال عملی شدن این تهدیدات را جدی می دانم.
با توجه به مراتب فوق و اینکه اقدام مشتکی عنه وفق ماده 669 قانون مجازات اسلامی جرم محسوب می شود، تقاضای رسیدگی و تعقیب کیفری نامبرده و اعمال مجازات قانونی مورد استدعاست.
دلایل و منضمات:
1. کپی کارت ملی و شناسنامه شاکی.
2. تصویر/اسکرین شات از پیامک ها/چت های تهدیدآمیز (در صورت وجود و مرتبط بودن).
3. فایل صوتی ضبط شده از مکالمه تهدیدآمیز (در صورت وجود و مرتبط بودن).
4. شهادت شهود [در صورت وجود، مشخصات و آدرس شهود را ذکر کنید].
5. سایر مستندات [اگر مدرک دیگری دارید، ذکر کنید].
با تشکر و تجدید احترام،
[نام و نام خانوادگی شاکی]
امضاء
۵. نکات مهم و سوالات متداول
در ادامه به برخی از پرسش های رایج در خصوص شکایت برای تهدید و فحاشی پاسخ داده می شود تا ابهامات احتمالی برطرف شود.
آیا برای شکایت حتماً باید وکیل گرفت؟
خیر، الزامی به گرفتن وکیل برای طرح شکایت نیست و هر فردی می تواند شخصاً اقدام به طرح شکایت کند. با این حال، به دلیل پیچیدگی های روند قضایی و نیاز به تنظیم دقیق شکواییه و لوایح دفاعی، توصیه اکید می شود که از مشاوره و حضور یک وکیل متخصص کیفری بهره مند شوید. حضور وکیل می تواند شانس موفقیت پرونده را به طور چشمگیری افزایش دهد و از اتلاف وقت و انرژی شما جلوگیری کند.
چه مدت طول می کشد تا به شکایت من رسیدگی شود؟
زمان رسیدگی به شکایات کیفری در دادسرا و دادگاه ثابت نیست و به عوامل متعددی بستگی دارد؛ از جمله حجم کاری دادسرا و دادگاه، پیچیدگی پرونده، نیاز به تحقیقات گسترده، نحوه جمع آوری ادله، و حضور یا عدم حضور متهم. به طور معمول، رسیدگی به یک پرونده ساده می تواند چند ماه طول بکشد و در پرونده های پیچیده تر ممکن است تا یک سال یا بیشتر به طول بیانجامد. وکیل می تواند به سرعت بخشیدن به فرآیند کمک کند.
آیا جریمه نقدی به شاکی تعلق می گیرد؟
خیر، جزای نقدی که در احکام مربوط به توهین و فحاشی تعیین می شود، به صندوق دولت واریز می گردد و به شاکی تعلق نمی گیرد. شاکی می تواند برای مطالبه خسارات مادی و معنوی ناشی از جرم، دادخواست جداگانه ای با عنوان «مطالبه ضرر و زیان ناشی از جرم» ارائه دهد.
آیا می توان پس از شکایت، رضایت داد؟
بله، در جرم تهدید، چون این جرم قابل گذشت است، شاکی می تواند در هر مرحله از دادرسی رضایت خود را اعلام کند. در این صورت، رسیدگی قضایی متوقف شده و پرونده مختومه می شود. اما در جرم توهین و فحاشی (به جز قذف)، معمولاً قابل گذشت نیست؛ یعنی حتی با گذشت شاکی، دادسرا و دادگاه به دلیل جنبه عمومی جرم، به رسیدگی ادامه داده و مجازات تعیین می کنند.
در صورت عدم شناسایی مشتکی عنه چه باید کرد؟
اگر مشخصات کامل مشتکی عنه (متهم) را ندارید، همچنان می توانید شکایت خود را مطرح کنید. در این حالت، دادسرا با توجه به دلایل و مستندات ارائه شده (مانند شماره تلفن، آدرس ایمیل، نام کاربری در شبکه های اجتماعی و غیره)، دستور تحقیقات لازم را برای شناسایی متهم صادر می کند. پلیس فتا نیز در موارد جرایم سایبری می تواند نقش مؤثری در شناسایی مجرم ایفا کند.
تفاوت توهین ساده با توهین به مقامات چیست؟
توهین به اشخاص عادی (همانطور که در ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی آمده) با توهین به مقامات و مسئولان دولتی یا مذهبی تفاوت دارد. توهین به مقامات، از جمله رئیس جمهور، رئیس قوه قضائیه، نمایندگان مجلس، وزیران و … دارای مجازات های سنگین تری است که در مواد قانونی جداگانه ای پیش بینی شده اند و معمولاً حبس نیز به همراه دارند.
چگونه می توان از تهدیدات مکرر جلوگیری کرد؟
بهترین راه برای جلوگیری از تهدیدات مکرر، پیگیری جدی و قانونی آن است. با طرح شکایت و صدور حکم مجازات، متهم ممکن است از تکرار عمل خود بازداشته شود. همچنین، در برخی موارد، امکان درخواست صدور دستور موقت برای جلوگیری از نزدیک شدن فرد تهدیدکننده به شاکی یا ایجاد مزاحمت های بعدی نیز وجود دارد که نیازمند مشاوره با وکیل است.
هزینه های مربوط به شکایت چقدر است؟
هزینه های مربوط به شکایت شامل هزینه دادرسی در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، هزینه کارشناسی (در صورت لزوم)، و در صورت گرفتن وکیل، حق الوکاله وکیل است. هزینه های دادرسی ثابت و معمولاً ناچیز هستند، اما حق الوکاله وکیل می تواند بر اساس توافق با وکیل و پیچیدگی پرونده متفاوت باشد.
جمع بندی و نتیجه گیری
مواجهه با تهدید و فحاشی می تواند تجربه ای آزاردهنده و سرشار از استرس باشد، اما آگاهی از حقوق قانونی و نحوه پیگیری آن ها، قدرتی است که هر فرد می تواند برای دفاع از خود و حفظ آرامش خویش به کار گیرد. همانطور که در این مقاله شرح داده شد، سیستم قضایی ایران برای جرایم توهین، فحاشی و تهدید، مجازات هایی را در نظر گرفته است که می تواند شامل جزای نقدی، شلاق و حتی حبس باشد.
اهمیت جمع آوری دقیق و به موقع مستندات، آشنایی با مراحل گام به گام شکایت از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، و پیگیری روند رسیدگی در دادسرا و دادگاه، از جمله نکات کلیدی است که در این مسیر باید مورد توجه قرار گیرد. همچنین، نقش وکیل متخصص در تمامی این مراحل غیرقابل انکار است؛ او می تواند با دانش و تجربه خود، پرونده را به بهترین شکل ممکن هدایت کرده و از حقوق شما به طور کامل دفاع نماید. هرگز از حقوق خود چشم پوشی نکنید و اجازه ندهید تهدید و فحاشی به حریم امن شما وارد شود. با اقدام قانونی، نه تنها از خود محافظت می کنید، بلکه به برقراری عدالت و حفظ نظم اجتماعی نیز کمک می رسانید.
برای دریافت مشاوره حقوقی فوری و تخصصی در خصوص شکایت برای تهدید و فحاشی، توصیه می شود با وکلای مجرب در این حوزه تماس بگیرید. آن ها می توانند شما را در تمامی مراحل راهنمایی کرده و از تضییع حقوق شما جلوگیری کنند.