علت کم شدن پرتاب باد کولر ماشین پژو 405: راهکارها و عیب یابی

کم شدن پرتاب باد کولر پژو 405 در فصول گرم سال می تواند بسیار آزاردهنده باشد و از راحتی سرنشینان بکاهد. این مشکل صرفاً یک مسئله مربوط به رفاه نیست بلکه می تواند نشانه ای از ایرادات فنی در یکی از پیچیده ترین سیستم های خودرو یعنی سیستم تهویه مطبوع باشد.

سیستم کولر خودروی پژو 405 مانند سایر خودروها از اجزای مختلفی تشکیل شده است که عملکرد صحیح آن ها در کنار هم هوای خنک و با فشار مناسب را به داخل کابین هدایت می کند. هرگونه نقص یا گرفتگی در مسیر این سیستم می تواند منجر به کاهش محسوس پرتاب باد شود.

شناسایی دقیق علت اصلی این مشکل نیازمند بررسی گام به گام اجزای مختلف است. در این مقاله ما به عنوان کارشناسان سیستم های تهویه خودرو با تکیه بر دانش فنی و تجربه عملی به کالبدشکافی دلایل شایع کم شدن پرتاب باد کولر پژو 405 می پردازیم و راهکارهای تخصصی و کاربردی برای عیب یابی و رفع این مشکل ارائه خواهیم داد تا بتوانید با اطمینان خاطر سرمای مطبوع را به کابین خودروی خود بازگردانید.

چرا پرتاب باد کولر پژو 405 کم شده است؟ بررسی دلایل اصلی

کم شدن پرتاب باد کولر مشکلی رایج در بسیاری از خودروها از جمله پژو 405 است. این افت عملکرد می تواند دلایل متنوعی داشته باشد که برخی از آن ها ساده و قابل رفع توسط کاربر هستند و برخی دیگر نیازمند مراجعه به متخصص و تعمیرات پیچیده تر می باشند. درک این دلایل به شما کمک می کند تا بهتر بتوانید مشکل خودروی خود را تشخیص دهید.

شایع ترین دلایل کم شدن پرتاب باد کولر 405

تجربه نشان می دهد که در اکثر موارد علت کم شدن پرتاب باد کولر پژو 405 به چند عامل کلیدی و پرتکرار مربوط می شود. بررسی این موارد باید نقطه شروع عیب یابی شما باشد.

گرفتگی فیلتر کابین

فیلتر کابین یا فیلتر اتاق اولین خط دفاعی در برابر ورود آلودگی ها گرد و غبار برگ ها و سایر ذرات معلق به داخل سیستم تهویه و کابین خودرو است. این فیلتر معمولاً در پشت داشبورد نزدیک فن بلوور قرار دارد و هوای ورودی از بیرون یا هوای در گردش داخل کابین را تصفیه می کند.

با گذشت زمان و استفاده مداوم ذرات و آلودگی ها در منافذ فیلتر انباشته می شوند و باعث گرفتگی آن می گردند. این گرفتگی مانع عبور جریان هوا با حجم و سرعت کافی از طریق فیلتر می شود. نتیجه مستقیم این انسداد کاهش قابل توجه حجم هوایی است که توسط فن به سمت اواپراتور و سپس به داخل کابین دمیده می شود که خود را به صورت کم شدن پرتاب باد کولر نشان می دهد.

عدم تعویض به موقع فیلتر کابین نه تنها پرتاب باد را کاهش می دهد بلکه می تواند باعث بوی نامطبوع در سیستم تهویه و کاهش کیفیت هوای تنفسی داخل خودرو شود. تولیدکنندگان خودرو و متخصصان توصیه می کنند که فیلتر کابین هر 6 ماه یا پس از طی مسافت 10,000 تا 15,000 کیلومتر (بسته به شرایط آب و هوایی و میزان آلودگی هوا) تعویض شود. در مناطق با آلودگی بالا یا جاده های خاکی ممکن است نیاز به تعویض زودتر باشد.

خرابی کمپرسور کولر

کمپرسور قلب تپنده سیستم تهویه مطبوع است. وظیفه اصلی آن فشرده سازی گاز مبرد (معمولاً گاز R134a در پژو 405) و به گردش درآوردن آن در سیستم است. کمپرسور گاز مبرد کم فشار را از اواپراتور مکیده و آن را با فشار بالا به کندانسور ارسال می کند.

اگر کمپرسور به درستی عمل نکند نمی تواند فشار لازم را در سیستم ایجاد کند یا گاز را به اندازه کافی به گردش درآورد. خرابی کلاچ کمپرسور (که وظیفه اتصال موتور به کمپرسور را دارد) فرسودگی داخلی کمپرسور یا نشتی از خود کمپرسور می تواند باعث کاهش عملکرد آن شود. در چنین شرایطی حتی اگر فن با تمام قدرت کار کند حجم هوای خنک شده و در نتیجه پرتاب باد خنک به داخل کابین کاهش می یابد یا باد فقط گرم خواهد بود. صدای غیرعادی از ناحیه کمپرسور یا عدم درگیر شدن کلاچ آن (مشاهده چرخش پولی کمپرسور بدون چرخش قسمت داخلی آن) می تواند نشانه هایی از مشکل در این قطعه حیاتی باشد.

نشتی گاز مبرد

گاز مبرد (فریون) ماده ای است که با جذب گرما از هوای داخل کابین (در اواپراتور) و دفع آن به بیرون (در کندانسور) فرآیند سرمایش را انجام می دهد. سیستم تهویه مطبوع یک سیستم بسته است و میزان گاز مبرد در آن باید دقیق و مطابق با استاندارد کارخانه باشد.

وجود هرگونه نشتی در لوله ها اتصالات شیرها اورینگ ها کندانسور اواپراتور یا خود کمپرسور باعث کاهش سطح گاز مبرد در سیستم می شود. کمبود گاز مبرد به معنای کاهش ماده ای است که وظیفه جذب گرما را بر عهده دارد. در نتیجه سیستم نمی تواند هوا را به اندازه کافی خنک کند.

حتی اگر فن با سرعت بالا کار کند هوایی که از اواپراتور عبور می کند به دلیل کمبود مبرد و عدم جذب کافی گرما به اندازه کافی سرد نیست. این موضوع باعث می شود احساس کنید پرتاب باد کولر کم شده است در حالی که شاید حجم هوا ثابت باشد اما دمای آن بالا است و اثر خنک کنندگی ندارد. نشانه های کمبود گاز مبرد شامل کاهش سرمایش یخ زدن لوله های کولر در زیر کاپوت و در موارد شدید عدم درگیر شدن کمپرسور (به دلیل افت فشار بیش از حد) است. تشخیص و رفع نشتی نیازمند تجهیزات تخصصی (مانند نشت یاب الکترونیکی یا استفاده از گاز ازت) و مهارت تعمیرکار متخصص است.

مشکلات فن کولر

فن بلوور (دمنده) قطعه ای الکتریکی است که پس از عبور هوا از اواپراتور خنک آن را با فشار از طریق دریچه ها به داخل کابین پرتاب می کند. سرعت چرخش فن مستقیماً بر حجم هوای ورودی به کابین و در نتیجه بر پرتاب باد تأثیر می گذارد.

اگر فن بلوور به درستی کار نکند سرعت چرخش آن کم شود یا به طور کامل از کار بیفتد پرتاب باد کولر به شدت کاهش می یابد یا قطع می شود. دلایل خرابی فن می تواند شامل سوختن موتور فن خرابی مقاومت فن (رزیستور) که وظیفه تنظیم سرعت فن در دورهای مختلف را بر عهده دارد (این مشکل معمولاً باعث می شود فن فقط در دور تند کار کند یا اصلاً کار نکند) مشکلات سیم کشی یا خرابی کلید کنترل سرعت فن در داخل کابین باشد.

در برخی موارد ورود اشیاء خارجی (مانند برگ یا دستمال کاغذی) به محفظه فن نیز می تواند باعث ایجاد صدای غیرعادی یا کاهش سرعت چرخش آن شود. بررسی عملکرد فن در سرعت های مختلف و گوش دادن به صدای آن می تواند در تشخیص این مشکل کمک کننده باشد.

راهکارهای افزایش پرتاب باد کولر پژو 405

پس از بررسی دلایل احتمالی نوبت به ارائه راهکارهای عملی برای افزایش پرتاب باد کولر پژو 405 می رسد. برخی از این راهکارها ساده و قابل انجام توسط مالک خودرو هستند در حالی که برخی دیگر نیازمند تخصص و تجهیزات کارگاهی می باشند.

بررسی و تعویض فیلتر کابین

این ساده ترین و در بسیاری از موارد مؤثرترین راهکار برای افزایش پرتاب باد کولر است. محل قرارگیری فیلتر کابین در پژو 405 معمولاً در پشت داشبورد سمت شاگرد است. برای دسترسی به آن اغلب نیاز به باز کردن بخشی از داشبورد یا محفظه داشبورد است.

مراحل کلی:

• موقعیت دقیق فیلتر کابین را در دفترچه راهنمای خودرو یا با جستجو در منابع تخصصی پژو 405 پیدا کنید.
• دسترسی به محفظه فیلتر را فراهم کنید (معمولاً با باز کردن چند پیچ یا خار).
• فیلتر قدیمی را خارج کنید. وضعیت آن را بررسی کنید؛ اگر کثیف خاک آلود یا پاره شده است نیاز به تعویض دارد.
• محفظه فیلتر را از گرد و غبار و آشغال های بزرگ تمیز کنید.
• فیلتر جدید را با رعایت جهت فلش (که معمولاً جهت جریان هوا را نشان می دهد) در جای خود قرار دهید.
• درپوش محفظه فیلتر و قطعات باز شده را دوباره نصب کنید.

تعویض فیلتر کابین نه تنها پرتاب باد را بهبود می بخشد بلکه با تصفیه بهتر هوا به سلامت سرنشینان نیز کمک می کند و از نشستن گرد و غبار روی اواپراتور جلوگیری می کند.

بررسی و شارژ گاز کولر

اگر مشکل از کمبود گاز مبرد باشد صرفاً اضافه کردن گاز بدون رفع نشتی یک راه حل موقتی و بی فایده است. سیستم باید ابتدا برای یافتن محل نشتی مورد بررسی قرار گیرد.

فرآیند شارژ گاز کولر باید توسط متخصص و با استفاده از دستگاه های مخصوص انجام شود:

• یافتن و رفع نشتی: با استفاده از نشت یاب الکترونیکی یا تزریق ماده فلورسنت (UV Dye) به همراه گاز ازت محل نشتی شناسایی و تعمیر می شود.
• وکیوم کردن سیستم: پس از رفع نشتی سیستم با استفاده از پمپ وکیوم از هوا و رطوبت تخلیه می شود. وجود هوا و رطوبت در سیستم به کمپرسور آسیب می رساند و عملکرد سرمایش را مختل می کند.
• شارژ گاز و روغن: مقدار دقیق گاز مبرد (R134a) و در صورت نیاز روغن کمپرسور (معمولاً روغن PAG برای R134a) با استفاده از دستگاه شارژ گاز به سیستم تزریق می شود. مقدار گاز مورد نیاز برای پژو 405 در برچسب داخل محفظه موتور یا دفترچه راهنما ذکر شده است.

شارژ صحیح گاز مبرد و اطمینان از عدم وجود نشتی برای عملکرد بهینه سیستم کولر و پرتاب باد خنک ضروری است. انجام این کار توسط افراد غیرمتخصص و بدون تجهیزات مناسب می تواند به سیستم آسیب جدی وارد کند.

بررسی و تعمیر فن کولر

اگر با وجود تمیز بودن فیلتر و کافی بودن گاز پرتاب باد کم است باید عملکرد فن بلوور بررسی شود. این بررسی شامل چند مرحله است:

• بررسی کارکرد در سرعت های مختلف: کولر را روشن کرده و سرعت فن را از کم به زیاد تغییر دهید. اگر فن در برخی سرعت ها کار نمی کند یا سرعت آن در دور بالا کمتر از حد انتظار است ممکن است مشکل از مقاومت فن (رزیستور) باشد.
• بررسی فیوز و رله فن: در جعبه فیوز داخل کابین یا محفظه موتور فیوز و رله مربوط به فن کولر را پیدا کرده و از سلامت آن ها اطمینان حاصل کنید.
• بررسی ولتاژ ورودی به فن: با استفاده از مولتی متر ولتاژ ورودی به موتور فن را بررسی کنید. اگر ولتاژ مناسب است اما فن ضعیف کار می کند موتور فن ایراد دارد.
• بررسی موتور فن: در صورت لزوم موتور فن بلوور باید باز شده و از نظر سلامت بلبرینگ ها زغال ها و آرمیچر بررسی شود. در بسیاری از موارد موتور فن نیاز به تعویض دارد.

مقاومت فن بلوور در پژو 405 نیز معمولاً در نزدیکی موتور فن قرار دارد و در صورت خرابی باید تعویض شود. سیم کشی متصل به فن و مقاومت نیز باید از نظر قطعی یا خوردگی بررسی شوند.

بررسی و تمیز کردن اواپراتور

اواپراتور مبدل حرارتی است که هوای ورودی به کابین از روی آن عبور کرده و خنک می شود. این قطعه در داخل داشبورد و پس از فیلتر کابین قرار دارد.

با وجود فیلتر کابین مقداری گرد و غبار رطوبت و ذرات ریز می توانند از آن عبور کرده و روی پره های مرطوب اواپراتور بنشینند. تجمع این آلودگی ها به مرور زمان می تواند باعث گرفتگی پره های اواپراتور شود. این گرفتگی دقیقاً مشابه گرفتگی فیلتر عمل می کند و مانع عبور آزادانه جریان هوا می شود که نتیجه آن کاهش پرتاب باد است.

علاوه بر کاهش پرتاب باد تجمع رطوبت و آلودگی روی اواپراتور محیطی مناسب برای رشد قارچ ها و باکتری ها ایجاد می کند که عامل اصلی بوی بد کولر نیز می باشد. تمیز کردن اواپراتور می تواند به دو روش انجام شود:

• استفاده از اسپری های تمیزکننده اواپراتور: این اسپری ها از طریق دریچه های ورودی هوا یا لوله تخلیه آب اواپراتور تزریق می شوند و به تمیز کردن و ضدعفونی کردن سطح اواپراتور کمک می کنند.
• تمیز کردن فیزیکی: این روش که نیازمند باز کردن بخش بزرگی از داشبورد برای دسترسی مستقیم به اواپراتور است کامل تر اما پرهزینه تر و زمان برتر است و معمولاً توسط متخصص انجام می شود.

تمیز نگه داشتن اواپراتور نه تنها پرتاب باد را بهبود می بخشد بلکه کیفیت هوای داخل کابین را نیز به طور چشمگیری ارتقا می دهد.

نکات مهم در نگهداری سیستم کولر پژو 405

رعایت نکات نگهداری می تواند عمر مفید سیستم کولر پژو 405 را افزایش داده و از بروز مشکلاتی مانند کم شدن پرتاب باد جلوگیری کند.

• سرویس دوره ای: حداقل سالی یک بار (ترجیحاً قبل از شروع فصل گرما) سیستم کولر را توسط متخصص بررسی کنید. این سرویس شامل چک کردن فشار گاز بررسی نشتی ها تمیز کردن کندانسور (رادیاتور جلوی خودرو) و بررسی تسمه ها و اتصالات است.
• تعویض منظم فیلتر کابین: همانطور که ذکر شد تعویض به موقع فیلتر کابین طبق توصیه سازنده یا زودتر در صورت لزوم حیاتی است.
• استفاده صحیح از کولر:
• روشن کردن کولر در فصول سرد: توصیه می شود حتی در زمستان سیستم کولر را حداقل ماهی یک بار برای چند دقیقه روشن کنید. این کار باعث روغن کاری قطعات داخلی کمپرسور و واشرهای آب بندی (اورینگ ها) می شود و از خشک شدن و ترک خوردن آن ها و در نتیجه نشتی گاز در آینده جلوگیری می کند.
• استفاده از قطعات با کیفیت: در صورت نیاز به تعویض قطعات مانند کمپرسور فن رزیستور یا حتی فیلتر کابین از قطعات اصلی یا با کیفیت مشابه استفاده کنید تا از عملکرد صحیح و دوام سیستم اطمینان حاصل کنید.
• تمیز نگه داشتن کندانسور: کندانسور که در جلوی رادیاتور آب قرار دارد وظیفه دفع گرما از گاز مبرد فشرده شده را بر عهده دارد. تجمع گرد و غبار حشرات و سایر آلودگی ها روی پره های کندانسور راندمان دفع حرارت را کاهش می دهد و به کمپرسور فشار بیشتری وارد می کند. تمیز کردن دوره ای کندانسور با آب فشار پایین یا باد می تواند به بهبود عملکرد کلی سیستم کمک کند.

هزینه تعمیر کم شدن پرتاب باد کولر چقدر است؟

هزینه تعمیر مشکل کم شدن پرتاب باد کولر پژو 405 کاملاً وابسته به علت اصلی بروز مشکل و قطعاتی است که نیاز به تعویض یا تعمیر دارند. نمی توان یک عدد ثابت به عنوان هزینه کلی اعلام کرد.

برای مثال تعویض فیلتر کابین یک کار ساده و کم هزینه است که هزینه آن شامل قیمت فیلتر و دستمزد اندک (اگر خودتان انجام ندهید) می شود. در مقابل تعمیر یا تعویض کمپرسور کولر یک فرآیند پیچیده و پرهزینه است که شامل قیمت کمپرسور نو یا استوک هزینه گاز مبرد روغن کمپرسور و دستمزد بالای تعمیرکار متخصص می شود.

جدول زیر می تواند یک برآورد کلی از محدوده ی هزینه ها برای برخی از مشکلات رایج ارائه دهد (توجه داشته باشید که این ارقام تقریبی بوده و بسته به شهر نرخ دستمزد تعمیرکار و قیمت قطعات در زمان مراجعه ممکن است متفاوت باشند):

برای دریافت برآورد دقیق هزینه بهترین کار مراجعه به یک تعمیرکار متخصص و معتبر سیستم های تهویه خودرو است. پس از بررسی دقیق تعمیرکار می تواند علت اصلی را تشخیص داده و هزینه تعمیرات لازم را به شما اعلام کند.

چگونه متوجه شویم گاز کولر ماشین کم شده است؟

اصلی ترین نشانه کمبود گاز کولر کاهش محسوس سرمایش است؛ ممکن است باد فقط کمی خنک باشد یا اصلاً سرد نباشد. همچنین ممکن است کمپرسور به طور مکرر قطع و وصل شود یا لوله های کولر زیر کاپوت یخ بزنند.

آیا استفاده از کولر در سربالایی به موتور ماشین آسیب می رساند؟

استفاده از کولر در سربالایی به طور مستقیم به موتور آسیب جدی نمی زند اما بار اضافی قابل توجهی به آن وارد می کند به خصوص در دور موتور پایین. این کار باعث افزایش دمای موتور و فشار روی قطعات آن می شود و در دراز مدت می تواند استهلاک را بالا ببرد. بهتر است در سربالایی های تند کولر را خاموش کنید.

بهترین زمان برای تعویض فیلتر کابین کولر خودرو چه موقع است؟

بهترین زمان برای تعویض فیلتر کابین طبق توصیه سازنده (معمولاً هر 6 ماه یا 10-15 هزار کیلومتر) یا قبل از شروع فصل گرماست. اگر متوجه کاهش پرتاب باد بوی نامطبوع یا افزایش گرد و غبار در کابین شدید باید زودتر آن را تعویض کنید.

آیا می توانم خودم گاز کولر ماشین را شارژ کنم؟

شارژ گاز کولر نیازمند دانش فنی تجهیزات تخصصی (مانومتر پمپ وکیوم دستگاه شارژ گاز) و تشخیص دقیق نوع و میزان گاز مورد نیاز است. همچنین قبل از شارژ باید نشتی سیستم رفع شود. انجام این کار بدون تخصص می تواند به سیستم آسیب جدی وارد کند بنابراین توصیه می شود به متخصص مراجعه کنید.